Bæn og hugleiðing að morgni dags.

Séra Fritz Már Berndsen Jörgensson flytur.

Útvarpsfréttir.

Útvarpsfréttir.

Fjallað um hin mannskæðu snjóflóð sem féllu í Neskaupstað 20. desember 1974. Umsjón: Jón Knútur Ásmundsson.

(Áður á dagskrá 2010)

Í fyrri þættinum er rætt við fólk sem upplifði harmleikinn.

Útvarpsfréttir.

Umsjón: Kristján Kristjánsson.

Útvarpsfréttir.

Veðurstofa Íslands.

Þrír þjóðfræðingar rýna í dagbók sem skrifuð var á Ströndum á árabilinu 1846-1879. Dagbókina hélt Jón „gamli“ Jónsson sem var fátækur leiguliði, bóndi og sjómaður. Þar er skrifað um hversdagslegt amstur hans og fjölskyldunnar og samlífi þeirra við náttúruna, harðindi og hungur.

Í fyrsta þætti kynnumst við Jóni "gamla" Jónssyni, fjölskyldu hans og samfélaginu við Steingrímsfjörð á Ströndum. Við gægjumst í dagbókina hans, þar sem finna má lýsingar á verkefnum hversdagsins, en hugum sérstaklega að harðbýlinu og tilfinningum, einkum sorginni, sem bankaði stundum upp á hjá Jóni.  Auk þess er fjallað um dagbókarformið, hvað mátti skrifa í dagbækur og hvað ekki.

Dagskrárgerð: Dagrún Ósk Jónsdóttir, Eiríkur Valdimarsson og Jón Jónsson.

Tónlist: Framfari

Upplestur: Þorgeir Ólafsson

Framleiðsla og samsetning: Gígja Hólmgeirsdóttir

Útvarpsfréttir.

Farið yfir helstu fréttir vikunnar í spjalli við fólkið í fréttunum og fréttaskýrendur.

Gestir Vikulokanna laugardaginn 14. desember voru Baldur Þórhallsson prófessor í stjórnmálafræði, Halla Gunnarsdóttir nýr formaður VR og Jens Garðar Helgason nýkjörinn þingmaður Sjálfstæðisflokksins. Þau ræddu ólgu í alþjóðamálum og aukin hernaðarumsvif á Miðnesheiði, stjórnarmyndunarviðræður Samfylkingar, Viðreisnar og Flokks fólksins og fleira.

Umsjón: Ásta Hlín Magnúsdóttir

Tæknimaður: Kári Guðmundsson

Íslenskt lag eða tónverk.

Útvarpsfréttir.

Óvenju þung staða er á Barnaspítala Hringsins vegna RS-veirunnar og yfir hundrað börn hafa þurft að leggjast þar inn í vetur. Yfirlæknir vill að stjórnvöld bregðist við og fjárfesti í nýju mótefni.

Forseti Suður-Kóreu hefur verið ákærður til embættismissis fyrir herlög sem hann setti á í síðustu viku. Hann hefur nú vikið úr embætti meðan stjórnarskrárdómstóll tekur mál hans fyrir.

Ríkið þarf að koma til móts við sveitarfélög á Suðurnesjum eigi þau að sameinast. Verkefnastjórn um sameiningu sveitarfélaganna Reykjanesbæjar, Voga og Suðurnesjabæjar leggur til að beðið verði með formlegar viðræður þar til viljayfirlýsing um slíkan stuðning hefur borist frá stjórnvöldum.

Bændur í dreifbýli Múlaþings voru farnir að reyta hár sitt og skegg, kveikja í rusli og bölva hrafninum vegna mikilla tafa á sorphirðu sem enginn virtist ætla að sinna. Múlaþing biðst afsökunar og segir tafirnar vegna kæru á sorpútboði. Allt sé að komast á rétt ról.

Eftirspurn eftir tónleikum strákasveitarinnar Iceguys hefur slegið öll met. Uppselt er á fimm tónleika á tveimur dögum og meira en 40 þúsund manns hafa keypt miða. Aðdáendur eru bæði börn og fullorðnir.

Upptaka af 12 óútgefnum lögum eftir Michael Jackson fannst fyrir tilviljun á dögunum. Höfundarréttur gæti þó komið í veg fyrir að þau muni nokkurn tímann heyrast opinberlega.

Fréttaskýringaþáttur sem fjallar á ítarlegan og lifandi hátt um heimsmálin, um allt það sem ekki gerist á Íslandi.

Umsjón: Birta Björnsdóttir og Bjarni Pétur Jónsson.

Forstjóri tryggingafyrirtækis var skotinn til bana úti á götu í New York í Bandaríkjunum í síðustu viku. Morðið hefur vakið mikla athygli og það má segja að það veki athygli á brotalömum í bandaríska heilbrigðiskerfinu. Meintur morðingi var handtekinn í vikunni og morðið og ástæður þess verið mikið í fjölmiðlum alla þessa viku, og má segja að honum hafi verið hampað af mörgum. Aðallega af því að hann er að ráðast á kerfið, heilbrigðiskerfið bandaríska sem svo margir eru ósáttir við og sérstaklega gagnvart tryggingafyrirtækjum, þau græða á tá og fingri á meðan fólkið þarf að greiða fúlgur fjár fyrir heilbrigðisþjónustu. Og það er líka algengt að þeir sem brjóta reglurnar vekja athygli fólks og það vill skilja hvers vegna hann gerir þetta. Af því að þessi maður sem er í haldi, Luigi Mangione, var fyrirmyndarnemandi og fátt sem benti til þess að hann væri líklegur til að fremja morð.

Í seinni hluta þáttarins förum við til Stonehenge en fyrr á þessu ári komu fram nýjar upplýsingar um þetta dularfulla og heillandi mannvirki á Salisbury-sléttunni í suðvesturhluta Englands. Upplýsingar sem varpa betra ljósi á uppruna steinanna sem mynda Stonehenge - en vekja líka upp áhugaverðar spurningar um hvernig það var skipulagt og reist fyrir um fimm þúsund árum. Í vísindagrein í Nature er sýnt fram á að einn af lykilsteinunum í þessu mannvirki - Altarissteinninn svonefndi, sem vegur um sex tonn - var fluttur alla leið frá norðurhluta Skotlands, um sjö hundruð og fimmtíu kílómetra leið. Nýjar upplýsingar, sem vekja upp nýjar spurningar. Það er Björn Malmquist sem ætlar að reyna að svara einhverjum þeirra. Eins og til dæmis, hvernig steinninn komst alla þessa leið og hvernig Stonehenge var reist á sínum tíma.

Íslensk jaðartónlist úr ýmsum áttum frá ýmsum hliðum. Umsjón: Árni Matthíasson

Ingibjörg Azima Guðlaugsdóttir lærði ung básúnuleik, nánast fyrir slysni, og varð hennar yndi og iðja. Svo bar það við eitt sinn að hún var að rifja upp ljóð eftir ömmu sína, Jakobína Sigurðardóttur, og heyrði í ljóðlínunum lag. Flleiri ljóð gátu af sér fleiri lög og komnar eru út tvær plötur og ein nótnabók með þeim lögum.

Sumarfríið er alveg að byrja og sumarhátíð skólans á næsta leiti. Vinirnir Úlla og Mási spá ekki mikið í það, þau hafa mikilvægari hnöppum að hneppa. Þau ætla að sinna mikilvægu og háleynilegu verkefni sem amma Úllu hefur lagt fyrir þau. Nærbuxurnar í Hamraborg er framhaldsleikrit í fimm hlutum fyrir börn eftir Viktoríu Blöndal.

Persónur og leikendur:

Úlla: Kría Valgerður Vignisdóttir

Mási: Róbert Ómar Þorsteinsson

Magnea: Guðný Þórarinsdóttir

Sæbjörn: Kári Páll Thorlacius

Teitur: Baldur Davíðsson

Unglingur: Ragnar Eldur Jörundsson

Amma: Steinunn Ólína Þorsteinsdóttir

Skarphéðinn: Hákon Jóhannesson

Vaka Líf : Álfrún Örnólfsdóttir

Afi: Þröstur Leó Gunnarsson

Forsetinn: Hjörtur Jóhann Jónsson

Olga: Þórdís Björk Þorfinnsdóttir

Diddý: Maríanna Clara Lúthersdóttir

Aron: Ágúst Örn Wigum

Fréttamaður: Starkaður Pétursson

Tónlist: Úlfur Úlfur

Hljóðvinnsla: Hrafnkell Sigurðsson

Leikstjóri: Viktoría Blöndal

Ferðalagið með pakkann leiðir Úllu og Mása í strætóskýli á Ægissíðu þar sem þau hitta afar sérstaka konu. Amma er hins vegar heima eins og reyndar alltaf, hún fer nefnilega aldrei út. Hún er alltaf mikið í símanum og í þessum þætti fær hún dularfull símtöl úr ýmsum áttum. Mási og Úlla komast að lokum í strætó.

Gestur úr Mannlega þættinum talar um bækur.

Guðrún Hálfdánardóttir ræðir við Brynjólf Karlsson og Jónas Hall sem kynntust þegar þeir voru 12 ára og störfuðu sem tollverðir um árabil.

Tónlist: Stolin stef - Gunnar Gunnarsson

Speak softly - Haukur Heiðar Ingólfsson

Catching Lightning - Alex Mastronardi.

Útvarpsfréttir.

Þáttur um bókmenntir, bæði hér heima og úti í heimi. Hlustendum er fylgt í gegnum lestur athyglisverðra bókmenntaverka og rætt við höfunda, útgefendur og fræðimenn um stefnur, strauma, tákn og tilvísanir.

Umsjón: Jóhannes Ólafsson.

Þessa vikuna pælum við í bókmenntum fyrir yngri lesendur. Í lok þessa þáttar ræðum við aðeins lista Breska ríkisútvarpsins yfir 100 bestu barnabækur allra tíma. Ritstjórar menningarvefsins Lestrarklefinn, Rebekka Sif Stefánsdóttir Díana Sjöfn Jóhannsdóttir koma til mín og rýna í listann.

Og svo splunkunýjar bækur. Rán Flygenring, norðurlandameistari í barna- og ungmennabókmenntum 2023 var að senda frá sér bókina Tjörnin. Við stingum okkur til sunds.

Ævar Þór Benediktsson og Bergrún Íris Sævarsdóttir koma til mín og segja frá nýju bókunum sínum Skólaslit 3: Öskurdagur og Nammidagur. Þetta eru unglingabækur, hrollvekjur með tilheyrandi uppvakningum, heimsslitum og mannáti en líka hetjudáð og ást. Við veltum fyrir okkur af hverju fólk elskar hrollvekjur í þætti dagsins.

Viðmælendur: Rán Flygenring, Rebekka Sif Stefánsdóttir Díana Sjöfn Jóhannsdóttir, Ævar Þór Benediktsson og Bergrún Íris Sævarsdóttir.

Umsjón: Jóhannes Ólafsson.

Tónlist frá ýmsum tímum úr ólíkum héruðum Djasslandsins. Íslenskt og erlent í bland.

Tónlist frá útsendingarlogg 2024-12-11

Ellington, Duke and his Orchestra, Ellington, Duke - Tourist point of view.

Garofalo, Brian, Kunkel, Russ, Clayton, Merry, Matthews, Sherlie, King, Clydie, Walsh, Joe, Fields, Venetta, Russell, Leon - Hummingbird.

Freysteinn Gíslason - Brotsjór.

Óskar Guðjónsson, Magnús Jóhann Ragnarsson - Hundaeigandi.

Buchanan, Jakob - Calls from the Past.

Tómas R. Einarsson, Matthías Hemstock, Winther, Jens, Jóel Pálsson, Eyþór Gunnarsson - Undir snjónum.

Ingibjörg Elsa Turchi - Physalia.

Skúli Sverrisson - Móðir.

Adams, George, Walrath, Jack, Mingus, Charles, Richmond, Dannie, Pullen, Don - Remember Rockefeller at Attica.

Kvöldfréttir útvarps

Í þættinum eru atburðir og málefni líðandi stundar skoðaðir í ljósi sögunnar. Umsjón: Vera Illugadóttir.

Fimmti þáttur um ævintýri breska heimskautakönnuðarins Ernest Shackletons. Í þessum þætti er haldið áfram að rekja hrakningar Endurance-leiðangur hans á suðurheimskauti.

Veðurstofa Íslands.

Dánarfregnir.

Sveiflutónlist og söngdansar að hætti hússins.

Tríó Brad Mehldau leikur lögin Martha My Dear, She's Leaving Home, Alfie, Granada, Fifty Ways To Leave Your Lover og Day Is Done. ASA tríóið leikur lögin Straight No Chaser, Bemsha Swing, Boo Boo's Birthday, San Fransisco Holiday, Criss Cross og Raise Four. Jason Moran tríóið leikur lögin Crepuscule, Big Stuff, Play To Live, To Bob Vatel of Paris og Gangsterism Over 10 Years.

Fyrir 20 árum lét Atli Fannar Bjarkason sig dreyma um að starfa á fjölmiðlum. Hann flutti til Reykjavíkur með báðar hendur tómar og fékk tækifæri til að skrifa í dagblöð, ritstýra tímaritinu Monitor og koma fram í útvarpi og sjónvarpi. Hann flutti líka fréttainnslög í Vikunni með Gísla Marteini og stofnaði sinn eigin fjölmiðil, Nútímann sem hann tengist ekkert í dag.

Draumurinn rættist sem sagt en þegar hann horfir til baka sér hann að á þessum tíma hafi hann oft verið með bölvuð leiðindi við fólk sem átti það ekkert endilega skilið. Í þessum þáttum hittir hann þetta fólk og leggur spilin á borðið.

Umsjón: Atli Fannar Bjarkason.

Áður en byltingar á borð við Free the nipple og Metoo settu samfélagið á hvolf börðust íslenskir femínistar við sömu vandamál og konur standa frammi fyrir í dag. Og eins og í dag þá voru fylgifiskar þessarar baráttu ungir karlar sem töldu sig vita betur. Ég var einn af þessum körlum og lét í mér heyra um aðferðir femínista. Katrín Anna Guðmundsdóttir var áberandi í kvenréttindabaráttunni árið 2007 þegar ég skrifaði pistil sem mig langaði til að ræða við hana.

Einar Karl Haraldsson ræðir við leika og lærða um fornaldarsögur, heilagra manna sögur, konungasögur, Íslendingasögur, Íslendingaþætti, biskupasögur og fleiri forna texta.

(Áður á dagskrá 1985)

Í þættinum er spjallað við Sverri Tómasson cand. mag. sérfræðing í miðaldabókmenntum um Nikulás sögu Bergs Sokkason og álitamál í sambandi við hvannjólan í Ólafs sögu Tryggvasonar Snorra Sturlusonar annars vegar og Ólafs sögu Odds munks hinsvegar.

Upplestur: Sigurgeir Steingrímsson cand. mag. les kafla úr Nikulás sögu.

Guðbjörg Þórisdóttir les kafla úr Ólafs sögu Tryggvasonar.

Umsjón: Einar Karl Haraldsson.

Útvarpsfréttir.

Veðurstofa Íslands.

Í Litlu flugunni er leikin gamaldags tónlist frá öldinni sem leið: dægurlög, harmóníkutónlist, djass og danslög, með flytjendum á borð við Tónakvartettinn frá Húsavík, danshljómsveit Victors Sylvester, Caterinu Valente og Hauk Morthens.

Gömlu góðu hljómplöturnar eru í heiðri hafðar, bæði litlar og stórar, að ógleymdum segulböndum úr safni útvarpsins en í segulbandasafninu leynast margar ófáanlegar hljóðritanir með íslenskum tónlistarmönnum.

Umsjón: Lana Kolbrún Eddudóttir.

Litla flugan setur sig í stellingar fyrir jólaundirbúninginn og færir hlustendum vangalög fyrir stofugólf, afþurrkunarópusa fyrir eldhúsbekki og hugljúf ástarljóð í hörðum pökkum. Meðal flytjenda eru Ragnar Bjarnason og Rose Murphy, Bing Crosby og Andrews systur, Meade Lux Lewis, Lúdó og Stefán, og Lena Horne. Umsjón: Lana Kolbrún Eddudóttir

Farið yfir helstu fréttir vikunnar í spjalli við fólkið í fréttunum og fréttaskýrendur.

Gestir Vikulokanna laugardaginn 14. desember voru Baldur Þórhallsson prófessor í stjórnmálafræði, Halla Gunnarsdóttir nýr formaður VR og Jens Garðar Helgason nýkjörinn þingmaður Sjálfstæðisflokksins. Þau ræddu ólgu í alþjóðamálum og aukin hernaðarumsvif á Miðnesheiði, stjórnarmyndunarviðræður Samfylkingar, Viðreisnar og Flokks fólksins og fleira.

Umsjón: Ásta Hlín Magnúsdóttir

Tæknimaður: Kári Guðmundsson