Bæn og hugleiðing að morgni dags.

Séra Hildur Sigurðardóttir flytur.

Útvarpsfréttir.

Í þættinum verður ferðast á fáfarnar en áhugaverðar slóðir vítt og breitt um veröldina. Saga hvers staðar verður rakin og tónlist tengd honum leikin. Í hverjum þætti verður rætt við fólk sem hefur ferðast um viðkomandi land og það segir frá þeim áhrifum sem það varð fyrir af náttúru og menningu. Netfang þáttarins: <a href="mailto:magnusre@ruv.is">magnusre@ruv.is</a>

Umsjón Magnús R. Einarsson. Þættirnir eru einnig á Hlaðvarpi Rúv <a href="http://www.ruv.is/podcast"> HLAÐVARP RÚV</a>

Í þættinum er ferðast á fáfarnar en áhugaverðar slóðir vítt og breitt um veröldina. Saga hvers staðar er rakin og tónlist tengd honum leikin. Í hverjum þætti er rætt við fólk sem hefur ferðast um viðkomandi land og það segir frá þeim áhrifum sem það varð fyrir af náttúru og menningu.

Útvarpsfréttir.

Umsjón: Una Margrét Jónsdóttir.

Í þættinum verður sjónum beint að tveimur verkum eftir Joseph Haydn sem hafa trúarleg viðurnefni, en eiga þó hugsanlegt ekkert skylt við trúmál. Þetta eru sinfónía nr.49 í f-moll og píanótríó í es-moll Hob. XV/31. Sinfónían hefur viðurnefnið „La Passione", það er að segja „Passían" eða „Píslargangan" og var áður talið að hinn tregafulli 1. kafli hennar vísaði til píslargöngu Krists, en nú telja tónlistarfræðingar að það sé misskilningur. Píanótríóið hefur viðurnefnið „Jakobsstiginn" og er þar vísað til frásagnar Biblíunnar af því þegar Jakob dreymdi stiga sem náði til himins og englar gengu upp og niður. Viðurnefnið er komið frá Haydn sjálfum, en tilgangurinn var þó ekki trúarlegur heldur var hann að glettast við fiðluleikara nokkurn sem átti stundum í erfiðleikum með háu tónana. Seinni hluti tónverksins fer nefnilega nokkuð hátt upp tónstigann sem Haydn líkti þarna við Jakobsstigann. Umsjón með þættinum hefur Una Margrét Jónsdóttir.

Útvarpsfréttir.

Fólk og menning í strandbyggðum á Íslandi.

Umsjón: Pétur Halldórsson.

Rætt er við Gunnar Kristinsson, formann Sjómannafélags Ólafsfjarðar og fyrrverandi sjómann. Gunnar var einn skipverja á togaranum Stíganda frá Ólafsfirði sem fórst í maí 1967 á heimleið af síldarmiðum norður undir Svalbarða. Skipverja rak stjórnlaust á björgunarbátum í á fimmta sólarhring áður en þeir fundust og atburðurinn varð til þess að komið var á tilkynningaskyldu hjá sjómönnum hér á landi. Umsjón: Pétur Halldórsson

Útvarpsfréttir.

Veðurstofa Íslands.

Óveðrið 4.-5. febrúar 1968 er eitt versta veður í manna minnum. Í Ísafjarðardjúpi leituðu á þriðja tug togara vars en ísinging hlóðst upp og skipverjar börðu af ísinn fyrir lífi sínu. Tvö skip sukku í hyldýpið og það þriðja strandaði. Eftir sátu fjölskyldur í sárum. Fjallað er um óveðrið, þrautsegju, hetjudáð og sorg en líka um hvað hefur breyst síðan þetta örlagaríka veður dundi á.

Umsjón: Halla Ólafsdóttir og Birgir Olgeirsson.

Björgun Harry Eddom dró tugi breskra fjölmiðla til Ísafjarðar sem urðu æfir þegar þeir komust að því að The Sun hafði tryggt sér einkarétt að sögu hans. Starfsfólk sjúkrahússins á Ísafirði upplifði umsátursástand þegar það reyndi að verja Harry fyrir ágangi fjölmiðla sem beittu öllum brögðum til að komast að honum. Á meðan syrgðu Bolvíkingar fallna félaga af Heiðrúnu, þar á meðal ekkja eins þeirra sem eignaðist barnið þeirra daginn eftir að hann drukknaði.

Guðsþjónusta.

Séra Skúli Sigurður Ólafsson þjónar fyrir altari og predikar.

Organisti og kórstjóri: Steingrímur Þórhallsson.

Kór Neskirkju syngur.

Söngvari í miskunnarbæn: Silja Björk Huldudóttir.

Lesarar: Silja Björk Huldudóttir, Reynir Gylfason og Tinna Sigurðardóttir.

Fyrir predikun:

Forspil: Inngöngusálmur 248 Hósíanna lof og dýrð eftir Egil Hovland. Texti: Matt. 21.

Lofgjörðarvers: Ég byrja reisu mín. Lag: Jakob Regner. Texti: Hallgrímur Pétursson. Útsetning: Smári Ólason.

Sálmur 495: Víst ertu Jesús kóngur klár. Lag: L. Kempten. Texti: Hallgrímur Pétursson. Útsetning: Páll Ísólfsson.

Eftir predikun:

Locus iste eftir Anton Bruckner.

Canite tuba eftir Hans Leo Hassler.

If ye love me eftir Thomas Tallis.

Vor Guð er borg á bjargi traust. Lag: Martin Luther. Þýðing. Helgi Hálfdánarson.

Íslenskt lag eða tónverk.

Útvarpsfréttir.

Fjöldi fólks leitar í örvæntingu að ástvinum sem ekki hefur spurst til eftir hryðjuverkaárásina í Rússlandi á föstudagskvöld. Aðeins hefur tekist að bera kennsl á 50 af þeim 133 sem hafa fundist látin.

Rúmlega milljón Úkraínumanna eru án hita og rafmagns eftir eldflauga- og drónaárásir Rússa í nótt. Pólverjar krefja Rússa skýringa á því að eldflaug hafi farið inn fyrir lofthelgi landsins.

Formaður Verkalýðsfélagsins Framsýnar gagnrýnir áhugaleysi þingmanna kjördæmisins á flugsamgöngum milli Húsavíkur og Reykjavíkur. Flugi til Húsavíkur og Vestmannaeyja verður hætt um mánaðamótin

Hraunstraumur sem er á hægri ferð að Grindavíkurvegi hefur ekki hreyfst mikið úr stað frá því í gær. Svipaður gangur er í gosinu. Vinnu við hækkun vargarða norðan við Grindavík verður framhaldið á morgun.

Sveitarfélögin Ölfus og Hveragerðisbæ greinir á um framkvæmdir við leiksskóla sem þau reka í sameiningu. Bæjarstjóri Ölfus segir útfærslu framkvæmda ákveðna án samráðs.

Aldarfjórðungi eftir loftárásir NATO á Serbíu stendur til að færa tengdasyni Donalds Trump lóðir í landinu endurgjaldslaust til að reisa þar lúxus-hótel og íbúðir. Á lóðunum eru húsarústir eftir loftárásirnar, sem Serbar líta á sem minnisvarða.

Keflavík varð í gær tvöfaldur bikarmeistari í körfubolta.

Eftir Öskjugosið 1875 beið byggð á Vopnafirði mikla hnekki og í kjölfarið fluttist fjöldi fólks vestur um haf, til Bandaríkjanna og Kanada. Vopnafjörður var ein stærsta útflutningshöfn vesturfara á Íslandi. Berglind Häsler, umsjónarmaður þáttarins, heimsótti Vopnafjörð nýverið og ræddi við þær Cathy Ann Josephson og Ágústu Þorkelsdóttur sem eru í forsvari fyrir Vesturfarann, sem er áhugamannafélag á Vopnafirði um tengsl við Vestur-Íslendinga. Svavar Pétur Eysteinsson les vísu eftir Ólaf Pétursson, bónda í Neshjáleigu í Loðmundarfirði, vísu eftir óþekktan, kafla úr sagnaþáttum Guðmundar frá Húsey og greinarstúf úr héraðsfréttablaðinu Vopna frá árinu 1901. Umsjón: Berglind Häsler.

Þáttur fyrir áhugafólk um listir og menningu. Ljósi varpað á það sem efst er á baugi hverju sinni, menningin nær og fjær skoðuð frá ólíkum sjónarhornum og skapandi miðlar settir undir smásjána.

Úrval úr Lestarþáttum vikunnar.

Útvarpsfréttir.

Tónlist úr ýmsum áttum. Nýjar hljóðritanir Rásar 1 í bland við nýjar plötur íslenskrar og erlendrar tónlistar.

Tónhjólið snýst og snýst og upp koma sögur af tónlist, nýrri og gamalli. Ólíkar stefnur og straumar skjóta upp kolli og líka hljóðfæri, hugtök og túlkunarmöguleikar. Hugað verður að einhverju því sem hæst ber á tónlistarsviðinu í heimi sígildrar tónlistar og djasstónlistar á hverjum tíma.

Tónhjólið 24. mars 2024

Pálmasunnudagur

Umsjón: Guðni Tómasson

Gestur þáttarins er Benedikt Kristjánsson tenorsöngvari en í þættinum er einnig flutt verk Hjalta Nordal Gunnarssonar Leibster Gott wann wed ich sterben?

Verkið var ffrumfflutt á Sumartónleikum í Skálholti síðasta sumar.

Tónlistin í þættinum:

Zerfliesse, mein Herz. úr Jóhannesarpassíu Bachs. Benedikt Kristjánsson syngur, Elina Albach leikur á orgel og Phlipp Lamprecht á víbrafón.

Leibster Gott wann werde ich sterben eftir Hjalta Nordal Gunnarsson, byggt á samnefndri kantötu Johanns Sebastians Bach.

Flytjendur:

Benedikt Kristjánsson, tenór

Matthías Nardeau, óbó

Daníel Friðrik Böðvarsson, rafmagnsgítar

Tumi Árnason, saxófónn

Baldvin I. Tryggvason, bassaklarinett

Frank Aarnink, slagverk

Halldór Bjarki Arnarson, semball og orgel

Jónas Ásgeir Ásgeirsson, harmonikka

Jacek Karwan, kontrabassi

Hjalti Nordal Gunnarsson, fiðla

Bjarni Frímann Bjarnason, orgel

Skálholtskvartettinn leikur þarna líka með:

Rut Ingólfsdóttir, fiðla

Hildigunnur Halldórsdóttir, fiðla

Svava Bernhardsdóttir, víóla

Sigurður Halldórsson, selló

Stjórnandi: Bjarni Frímann Bjarnason

Þáttur um íslensku og önnur mál.

Umsjón: Anna Sigríður Þráinsdóttir, Atli Sigþórsson og Guðrún Línberg Guðjónsdóttir

Þáttur um íslenskt mál og önnur mál.

Umsjón: Anna Sigríður Þráinsdóttir og Guðrún Línberg Guðjónsdóttir.

Bæjarfógetinn í Reykjavík hafði í nægu að snúast við að selja eigur skuldara á uppboði á árunum í kringum aldamótin 1900. Uppboðin voru auglýst í blöðum og þar voru gjarnan taldir upp helstu munir úr innbúum sem þar yrðu seldir svo sem sófar og kommóður, skatthol og skammel, servantar og púff. Fjallað var um ýmis húsgagnaheiti og grennslast fyrir um uppruna þeirra.

Rás 1 og Fréttastofa RÚV kynna: Um miðjan desember 2023 bárust þau tíðindi að landlæknisembættið hefði takmarkað starfsleyfi Árna Tómasar Ragnarssonar gigtarlæknis. Hann gæti ekki lengur skrifað upp á tiltekin lyf fyrir sjúklinga sína. Lyfin sem hann ávísaði voru nefnilega sterk lyfseðilskyld morfínlyf. Þeir sem hann ávísaði þeim til voru einstaklingar með alvarlegan og langvarandi fíknisjúkdóm.

Veitti Árni sjúkum líkn eða olli hann tjóni? Veldur landlæknir sjúklingum skaða með því að stíga inn í störf hans? Hvað verður um skjólstæðinga Árna?

Pétur Magnússon fréttamaður kafar í sögu Árna, skjólstæðinga hans og stöðu skaðaminnkunar í íslenska heilbrigðiskerfinu.

Í september hóf Ríkisendurskoðun, að eigin frumkvæði, hraðúttekt á ópíóíðavandanum á Íslandi. Markmiðið var að veita áreiðanlegar upplýsingar um stöðu fíknimála á Íslandi og viðbrögð stjórnvalda við þróun í neyslu ópíóíða. Í skýrslunni eru gerðar alvarlegar athugasemdir við viðbrögð stjórnvalda. Þar kemur fram að ekkert ráðuneyti eða stofnun hafi tekið forystu þessum málaflokki og að stefnuleysi hafi einkennt viðbrögð stjórnvalda við ópíóíðavandanum.

Í þættinum er rætt við Hannes Frey Guðmundsson, Hönnu Sigríði Jósafatsdóttur og Willum Þór Þórsson.

Umsjón: Pétur Magnússon

Tónlist: Gugusar og Annalísa

Ritstjórn og samsetning: Þorgerður E. Sigurðardóttir og Anna Marsibil Clausen

Veðurstofa Íslands.

Umsjón: Svanhildur Jakobsdóttir.

Staðháttum í Drangey lýst og Jón Eiríksson bóndi á

Fagranesi, oft nefndur Drangeyjarjarl, segir frá ýmsu er

tengist dvöl Grettis í Drangey. Lesið úr þjóðsögum og

úr Grettissögu.

Umsjón: Halldóra Friðjónsdóttir.

Lesari: Þórhallur Gunnarsson.

Frá 1994.

Gestur úr Mannlega þættinum talar um bækur.

Og lesandi vikunnar í Mannlega þættinum í þetta sinn var Valgerður Garðarsdóttir forstöðumaður námsvers Menntaskólans við Hamrahlíð. Við fáum að vita hvaða bækur hún hefur verið að lesa undanfarið og hvaða bækur og höfundar hafa haft mest áhrif á hana í gegnum tíðina. Valgerður sagði frá eftirfarandi bókum og höfundum:

Vonin, akkeri fyrir sálina. Kjarnyrðabók e. sr. Þorvald Víðisson.

Valskan. Skáldsaga byggð á heimildum um formóður höfundar sem uppi var á síðari hluta 18. aldar. Eftir Nönnu Rögnvaldsdóttur.

Engan þarf að öfunda, daglegt líf í Norður Kóreu. Barbara Demick bandarískur blaðamaður skrifaði bókina eftir samtöl við fólk sem flúið hafði frá N-Kóreu til S-Kóreu. Elín Guðmundsdóttir þýddi.

Kjörbúðarkonan e. Sayaka Murtata, Elísa Björg Þorsteinsdóttir þýddi.

Bækur sem kveiktu lestraráhuga Valgerðar í æsku.

Pabbi, mamma, börn og bíll, og framhald hennar e. Anne-Cath Vestly.

Þórarinn Björnsson kennari fer víða og spjallar við eldra fólk um lífsstarfið og sitthvað fleira.

Þættirnir voru áður á dagskrá 2006 til 2007.

Þórarinn Björnsson heimsækir Bergljótu Haraldsdóttur húsfreyju í Reykjavík.

Í Kúrs gerast nemendur við Háskóla Íslands dagskrárgerðarmenn; segja sögur, kafa í fræðin og spyrja spurninga.

Í þættinum er kafað ofan í kenningu myndlistarkonunnar Audrey Wollen um sorgmæddu stúlkuna eða Sad Girl Theory, sem kveður á um að sorg eða depurð stelpna sé tegund af pólitískum mótmælum. Rætt er við Sigrúnu Líf Gunnarsdóttur kennara og kynjafræðing, um raunir unglingsstúlkna og erfiðleikann við að stíga fyrstu skrefin inn í heim konunnar, heim þar sem allt aðrar og strangari reglur gilda en í heimi barnæskunnar – og það gerir sumar stelpur að sorgmæddum stúlkum.

Umsjón: Klara Malín Þorsteinsdóttir.

Útvarpsfréttir.

Veðurstofa Íslands.

Umsjón: Kristján Kristjánsson.

Umsjónarmaður spjallar um hvaðeina milli himins og jarðar, oft af sögulegu tagi, les forvitnilega texta úr ýmsum áttum, bæði íslenska og erlenda, og reynir af öllum mætti að hafa ofan af fyrir hlustendum þá klukkustund sem þátturinn stendur. Umsjón: Illugi Jökulsson.

150 eru síðan Íslendingar fengu stjórnarskrá og héldu þjóðhátíð og verður fjallað um það í Frjálsum höndum síðla sumars. Þetta er fyrri þáttur af þeim sem eru einskonar formáli og er lesið úr erlendum fréttum Skírnis frá árinu 1874. Í þessum þætti eru lesnar fréttir um kosningar á Bretlandi, siglingu skipsins Polaris um heimskautaslóðir Kanada og Grænlands þar sem leiðangursstjórinn Hall dó með dularfullum hætti og loks er sagt frá herferð Rússa inn í Mið-Asíu þar sem þeir sigruðu kónginn í Kheva og lögðu undir sig lönd hans. Fyrir utan spennandi frásagnir eru hinar gömlu fréttir mjög til marks um hvernig Vesturlandamenn litu í þá daga á umheiminn.