Bæn og hugleiðing að morgni dags.

Útvarpsfréttir.

Umsjónarmenn eru Björn Þór Sigbjörnsson og Þórunn Elísabet Bogadóttir.

Við fjölluðum áfram um samfélagið sem við eigum með okkur hér í landinu, í framhaldi af spjalli okkar við . Ólöf Ásta Farestveit, forstjóri Barna- og fjölskyldustofu, ræddi við okkur hvernig samfélagið blasir við henni,

Við fengum fréttir frá Evrópu þegar Björn Malmquist fréttamaður í Brussel var með okkur eftir morgunfréttir klukkan átta. Meðal þess sem Björn fór yfir með okkur eru deilur Norðmanna við Evrópusambandið um orkumál, óveður sem gengið hefur yfir hluta Evrópu síðustu daga og ný skýrsla um samkeppnishæfni álfunnar.

Út er komin saga kommúnista- og sósíalistahreyfingarinnar sem starfaði hér í hálfa öld, frá 1918 til 1968. Nú blakta rauðir fánar, nefnist hún. Þetta er átakasaga, þeir rauðu tókust á við valdið og pólitíska andstæðinga en ekki voru síður átök innan raða hreyfingarinnar. Skafti Ingimarsson sagfræðingur er höfundur verksins, hann sagði frá.

Tónlist:

Kór Langholtskirkju - Ó, blessuð vertu sumarsól.

Kór Langholtskirkju - Krummi krunkar úti.

Ekdahl, Lisa - På jakt efter solen.

Ríó tríó - Eina nótt.

Útvarpsfréttir.

Útvarpsfréttir.

Gestir úr öllum kimum þjóðfélagsins deila sögu sinni með hlustendum. Umsjón: Sigurlaug M. Jónasdóttir.

Útvarpsfréttir.

Veðurstofa Íslands.

Dægurflugur og söngvar frá ýmsum tímum.

Umsjón: Jónatan Garðarsson.

Lögin í þættinum eru annarsvegar með frönsku hljómsveitinni Paris Combo og hinsvegar með tónlistarmanninum Pino Daniele sem var frá Napolí. Lögin með Paris Combo heita: Valse d'Amour, Living Room, Fibre de verre, Discordance og Goodbye Pinnochio. Lögin með Pino Daniele heita: Natazzulla e' café, Je so' pazzo, Quanno Chiove, Dubbi non ho og O cammello Nnammurato.

Útvarpsfréttir.

Um litróf mannlífsins.

Umsjón: Guðrún Gunnarsdóttir og Helga Arnardóttir

Við héldum áfram yfirferð okkar um leik- og sviðslistahúsin, hvað verður á fjölum þeirra í vetur. Í dag var það Þjóðleikhúsið, Magnús Geir Þórðarson, Þjóðleikhússtjóri, kom og sagði okkur allt um það hvernig leikveturinn verður þar á bæ.

Við fengum vinkil frá Guðjóni Helga Ólafssyni í dag. Að þessu sinni fjallaði vinkillinn um forystufé. Það mun vera sérstakur fjárstofn, með sérstaka eiginleika sem útlistaðir verða. Auk þess verður gluggað í bók sem skrifuð var um miðja síðustu öld með það fyrir augum að varðveita sögur af forystufé, auk þess sem eins slík fær að fljóta með.

Svo var það lesandi vikunnar, í þetta sinn var það Signý Pálsdóttir, fyrrverandi skrifstofustjóri menningarmála Reykjavíkurborgar, Signý sagði okkur frá því hvað hún hefur verið að lesa undanfarið og hvaða bækur og höfundar hafa haft mest áhrif á hana í gegnum tíðina. Signý talaði um eftirfarandi bækur og höfunda:

The Covenant of Water e. Abraham Verghese

Fátækt fólk, Baráttan um brauðið og Fyrir sunnan, allar e. Tryggva Emilsson

Þetta rauða það er ástin, e. Rögnu Sigurðardóttur

Biblían

Salka Valka e. Halldór Laxness

Laxdæla og Íslendingasögurnar

Tónlist í þættinum:

Út í kvöld / Stuðmenn (Jakob Frímann Magnússon)

One of these days / Solveig Slettahjell (Sjur Miljeteig)

The Girl from Ipanema / Frank Sinatra (Antonio Carlos Jobim, Vinicius Demoraes, Norman Gimbel)

UMSJÓN GUÐRÚN GUNNARSDÓTTIR OG GUNNAR HANSSON

Dánarfregnir.

Útvarpsfréttir.

Fólk úr ýmsum áttum flytur stuttar hugleiðingar sem tengjast sama umfjöllunarefni.

Umsjón hefur Guðrún Margrét Guðmundsdóttir mannfræðingur

Íslenskt lag eða tónverk.

Útvarpsfréttir.

Daglegur fréttaskýringaþáttur þar sem stór og lítil fréttamál eru matreidd á einfaldan hátt.

Í þessum þætti höldum við áfram að ræða um hið risastóra fjall af fötum og textíl sem safnast upp á Íslandi. Því neysla Íslendinga á fatnaði er svo gígantísk að við skerum okkur úr hópi annarra þjóða. Sorpa fær nú það verkefni að taka við fataúrgangi höfuðborgarbúa. Við ræðum við Gunnar Dofra Ólafsson samskiptastjóra Sorpu og Sigrúnu Söndru Ólafsdóttur sem hefur skoðað skaðsemi hraðtískunnar. Þóra Tómasdóttir ræddi við þau.

Opin og gagnrýnin umræða um vísindi, nýsköpun, umhverfi, fréttir og samfélagsmál.

Umsjón: Arnhildur Hálfdánardóttir og Pétur Magnússon.

Netfang: [email protected]

Í dag fagnar Samfélagið degi íslenskrar náttúru með því að velta fyrir sér tengslum manns og náttúru, eða kannski frekar rofi á tengslum manns við náttúru. Við ræðum þetta við Þuríði Helgu Kristjánsdóttur.

Það er fastur liður hjá okkur í Samfélaginu að kíkja í heimsókn í skjalasafn annan hvern mánudag. Í dag heimsækjum við héraðsskalasafnið á Akureyri.

Og í lok þáttar fáum við svipmynd af Bifreiðastöð Oddeyrar, tæplega 70 ára gamalli menningarstofnun sem styr hefur staðið um undanfarin ár - en húsið á að víkja fyrir nýbyggingum í náinni framtíð.

Útvarpsfréttir.

Sígild og samtímatónlist frá ýmsum tímum. Íslenskt og erlent í bland.

Leikið af geisladiskum Kammersveitar Reykjavíkur í tilefni 50 ára afmælis sveitarinnar.

Í þættinum hljómar sextett eftir Ludwig van Beethoven og tvö verk eftir Jón Leifs: Variazioni pastorale op. 8, (tilbrigði við stef eftir Beethoven) og Erfiljóð op. 35.

Nánar um tónlistina í þættinum:

Sextett fyrir tvö horn og strengjakvartett í Es-dúr op. 81b eftir Ludwig van Beethoven. Joseph Ognibene og Emil Friðfinnsson leika á horn, Rut Ingólfsdóttir og Júlíana Elín Kjartansdóttir á fiðlur, Sarah Buckley á víólu og Inga Rós Ingólfsdóttir á selló.

Verkið er í þremur þáttum:

Allegro con brio

Adagio

Rondo. Allegro

Variazione pastorale op. 8 fyrir strengjakvartett - tilbrigði við tema eftir Ludwig van Beethoven, eftir Jón Leifs. Rut Ingólfsdóttir og Sigurlaug Eðvaldsdóttir leika á fiðlur, Þórunn Ósk Marinósdóttir leikur á víólu og Inga Rós Ingólfsdóttir á selló.

Erfiljóð op. 35 fyrir karlakór, mezzosópran og fiðlu eftir Jón Leifs

Verkið er í þremur þáttum:

Söknuður

Sorgardans

Sjávarljóð

Texti fyrsta þáttar er eftir Jónas Hallgrímsson. Textar 2. og 3. þáttar eru lausavísur, spakmæli og viðlög úr íslenskum þjóðlögum o.fl.

Karlakór syngur fyrstu tvö lögin, Þórunn Guðmunsdsdóttir sópran syngur einsöng með kórnum og einleikari á fiðlu er Rut Ingólfsdóttir. Stjórnandi er Bernharður Wilkinsson.

Söngvarar í karlakór:

1. tenór: Einar Jörundsson, Eyjólfur Eyjólfsson, Guðmundur Arnlaugsson, Magnús Guðmundsson

2. tenór: Bragi Bergþórsson, Egill Árni Pálsson, Heimir Jónatansson, Jóhann Baldvinsson

1. bassi: Bjarni Benedikt Björnsson, Hafsteinn Þórólfsson, Hreiðar Ingi Þorsteinsson, Hugi Jónsson

2. bassi: Árni Áskelsson, Benedikt Ingólfsson, Halldór Vilhelmsson, Rúnar Einarsson

Útvarpsfréttir.

Þáttur um bókmenntir, bæði hér heima og úti í heimi. Hlustendum er fylgt í gegnum lestur athyglisverðra bókmenntaverka og rætt við höfunda, útgefendur og fræðimenn um stefnur, strauma, tákn og tilvísanir.

Umsjón: Jóhannes Ólafsson.

Útvarpsfréttir.

Þáttur fyrir áhugafólk um listir og menningu. Ljósi varpað á það sem efst er á baugi hverju sinni, menningin nær og fjær skoðuð frá ólíkum sjónarhornum og skapandi miðlar settir undir smásjána.

Umsjón: Halla Harðardóttir og Tómas Ævar Ólafsson.

Á fimmtudag opnaði í Glerhúsinu fyrsta sýning í nýrri sýningaröð um rithöfunda sem stunda myndlist. Það var Þórunn Jarla Valdimarsdóttir sem reið á vaðið og sýnir 17 teikningar í 17 daga. Við ræðum við Kristínu Ómarsdóttur og Þórunni Jörlu í Glerhúsinu. Við lítum í heimsókn í Listasafnið Akureyri og fáum að heyra af fræðslusýningunni Grafísk Gildi þar sem ýmis grafíkverk úr safni eru dregin fram og einnig fáum við að heyra af sýningu á landslagmálverkum eftir Jónas Viðar.

Einnig segir tónlistarfræðingurinn Helgi Jónsson frá sínu uppáhalds tónverki og Magnea Guðmundsdóttir arkitekt flytur pistil um lestur á húsum.

Útvarpsfréttir.

Popp og pólitík

Umsjón: Lóa Björk Björnsdóttir og Kristján Guðjónsson

Seint í gærkvöldi var Yazan Tamimi, 11 ára palestínskur drengur með taugahrörnunarsjúkdóminn Duchenne, sóttur á Landspítalann, af lögreglunni, sem hafði fyrirmæli um að senda hann ásamt foreldrum sínum úr landi. Á þriðja tug manns fór á Keflavíkurflugvöll til þess að mótmæla og reyna að koma í veg fyrir að Yazan færi með fluginu. Svo fór að Yazan var ekki sendur með fluginu, fyrirmæli úr dómsmálaráðuneytinu komu um að beðið skildi vera með það. Í kjölfar þessara frétta ætlum við að velta fyrir okkur barnasáttmála Sameinuðu Þjóðanna. Er brottvísun fatlaðs barns á flótta brot á barnasáttmálanum?

Við forvitnumst um það sem er efst á baugi í norskri dægurmenningu og umræðu. Rapp, hlaðvörp, kókaín og kóngafjölskyldan eru meðal þess sem kemur við sögu. Leiðsögumaður okkar er Snæbjörn Helgi Arnarson Jack.

Orðið samþykki hefur verið áberandi í umræðunni undanfarin ár í kjölfar Metoo-byltingarinnar. En er samþykki jafn einfalt hugtak og það virðist vera? Katrín Pálmad. Þorgerðardóttir doktorsnemi í heimspeki fjallar um samþykki.

Kvöldfréttir útvarps

Karlmaður á fimmtugsaldri sem er grunaður um að hafa banað tíu ára dóttur sinni var í dag úrskurðaður í átta daga gæsluvarðhald.

Dómsmálaráðherra segir ákvörðun sína um að fresta brottvísun Yasan Tamimi ekki til marks um vantraust á þær stofnanir sem að henni komu.

Árið í ár stefnir í að verða það heitasta í sögunni. Hitinn í ágúst á heimsvísu var hátt í tveimur gráðum hærri en fyrir iðnbyltinguna.

Forstöðumaður vinnsluáætlana Landsvirkjunar segir að nú hefði komið sér vel ef vindmyllur við Búrfell væru komnar í gagnið. Hauststaðan í Þórisvatni sem geymir forða fyrir sjö vatnsflsvirkjarni hafi aldrei verið verri á þessum árstíma.

Framkvæmdastjóri Kirkjugarða Reykjavíkur fagnar áformum um að líkhús fái heimild til að rukka fyrir líkgeymslu.

Óljóst er hvað verður um kvennaathvarfið á Akureyri þegar það missir núverandi aðsetur um áramót. Bærinn ætlar ekki að útvega nýtt húsnæði.

Fréttir og fréttaskýringar í útvarpi, þar sem kafað er dýpra í málin, þau sett í stærra samhengi og skýringa leitað.

Mál Yazans Tamimi, sem er með vöðvahrörnunarsjúkdóm, er orðið hápólítískt eftir að formaður Vinstri grænna og félagsmálaráðherra bað dómsmálaráðherra um að fresta brottvísun hans. Ríkisstjórnin fundar á morgun eins og venja er og dómsmálaráðherra segir brottvísun fjölskyldunnar standa þótt aðeins séu fimm dagar þar til forsendur fyrir máli Yazan gjörbreytast.

Metfjöldi býður sig fram til forystu í flokki frjálslyndra demókrata í Japan, valdamesta flokki landsins um áratuga skeið, í skugga hneykslismála og fylgishruns.

Þættir um barnabækur úr öllum áttum, gamlar og nýjar. Embla ræðir við höfunda, þýðendur, myndhöfunda, leikara og alls konar fólk sem kemur að barnabókum á einn eða annan hátt, að ógleymdum lesendunum sjálfum.

Umsjón: Embla Bachmann

Í þessum fyrsta þætti vetrarins fer Embla yfir nokkrar barnabækur sem komu út í sumar. Hún talar við rithöfunda framtíðarinnar og listakonuna Lóu. Auk þess les Hjalti Halldórsson upp úr bókinni sinni, Gestur úr geimnum.

Veðurstofa Íslands.

Dánarfregnir.

Tónhjólið snýst og snýst og upp koma sögur af tónlist, nýrri og gamalli. Ólíkar stefnur og straumar skjóta upp kolli og líka hljóðfæri, hugtök og túlkunarmöguleikar. Hugað verður að einhverju því sem hæst ber á tónlistarsviðinu í heimi sígildrar tónlistar og djasstónlistar á hverjum tíma.

Tónhjólið er með óhefðbundnu sniði í dag, en tilefnið er ærið, því nú í haust fagnar Kammersveit Reykjavíkur hálfrar aldar afmæli. Afmælistónleikar sveitarinnar fóru fram í Norðurljósum Hörpu sunnudaginn 8. september, og verður hljóðritun frá tónleikunum flutt ás Rás 1 þriðjudagskvöldið 17. september. Fleiri hljóðritanir Kammersveitarinnar koma svo til með að heyrast á tónlistarkvöldum útvarpsins á komandi vikum. En í Tónhjóli dagsins ætlar Rut Ingólfsdóttir, fiðluleikari og einn stofnenda Kammersveitar Reykjavíkur að vera með okkur og leiða okkur í gegnum tónlistarferðalag um starfsemi sveitarinnar frá upphafi, eða frá árinu 1974.

Tónlist í þættinum:

Lagasyrpa eftir Inga T Lárusson, í útsetningu Jóns Sigurðsson. Upptaka af minningartónleikum í Háskólabíói í febrúar árið 1976.

Pierrot Lunaire op 21 eftir Arnold Schoenberg, 3. hluti. Stjórnandi: Paul Zukofsky.

Flytjendur: Rut L. Magnússon. talsöngur/Sprechgesang ; Rut Ingólfsdóttir, fiðla/víóla ; Carmel Russill, selló ; Bernharður Wilkinson, flauta/pikkóló ; Gunnar Egilson, klarinett ; Anna Málfríður Sigurðardóttir, píanó. Upptaka úr útvarpssal frá árinu 1981. Um upptöku sáu Bjarni Rúnar Bjarnason og Þorbjörn Sigurðsson.

Jón Nordal:Concerto Lirico, 3. kafli, Adagio. Af Portrait diski frá árinu 1991, stjórnandi Paul Zukofsky.

Atli Heimir Sveinsson: Tíminn og vatnið, ljóð Steins Steinarrs. Ég var drjúpandi höfuð. Einsöngvari Sverrir Guðjónsson, stjórnandi Paul Zukofsky. 1994.

Johann Sebastian Bach: Brandenborgarkonsert nr 4, 1. kafli: Allegro. Einleikarar: Rut Ingólfsdóttir, fiðla ; Martial Nardeau og Guðrún S. Birgisdóttir, flautur, stjórnandi Jaap Schröder. Upptaka frá árinu 2000.

Arvo Pärt: Te deum fyrir kóra, píanó, segulband (vindhörpu) og strengjasveit. Lokakafli verksins. Kammersveit Reykjavíkur undir stjórn Andreas Peer Kähler og Hamrahlíðarkórinn undir stjórn Þorgerðar Ingólfsdóttur. Upptaka frá tónleikum í Langholtskirkju árið 1998.

Umsjón: Melkorka Ólafsdóttir

Opin og gagnrýnin umræða um vísindi, nýsköpun, umhverfi, fréttir og samfélagsmál.

Umsjón: Arnhildur Hálfdánardóttir og Pétur Magnússon.

Netfang: [email protected]

Í dag fagnar Samfélagið degi íslenskrar náttúru með því að velta fyrir sér tengslum manns og náttúru, eða kannski frekar rofi á tengslum manns við náttúru. Við ræðum þetta við Þuríði Helgu Kristjánsdóttur.

Það er fastur liður hjá okkur í Samfélaginu að kíkja í heimsókn í skjalasafn annan hvern mánudag. Í dag heimsækjum við héraðsskalasafnið á Akureyri.

Og í lok þáttar fáum við svipmynd af Bifreiðastöð Oddeyrar, tæplega 70 ára gamalli menningarstofnun sem styr hefur staðið um undanfarin ár - en húsið á að víkja fyrir nýbyggingum í náinni framtíð.

eftir Ólaf Jóhann Ólafsson. Þórhallur Sigurðsson les. Sagan fjallar um Íslending sem hvarf að heiman um dimma nótt frá fjölskyldu sinni og vinum og endaði sem einkaþjónn hjá bandaríska auðkýfingnum William Randolph Hearst eftir fyrri heimsstyrjöld. Hvers vegna yfirgaf hann konu sína og börn, blómlegt fyrirtæki og trausta stöðu í Reykjavík? Hvernig lenti hann í höll Hearsts blaðakóngs í Kaliforníu? (Áður á dagskrá 2010)

Útvarpsfréttir.

Veðurstofa Íslands.

Um litróf mannlífsins.

Umsjón: Guðrún Gunnarsdóttir og Helga Arnardóttir

Við héldum áfram yfirferð okkar um leik- og sviðslistahúsin, hvað verður á fjölum þeirra í vetur. Í dag var það Þjóðleikhúsið, Magnús Geir Þórðarson, Þjóðleikhússtjóri, kom og sagði okkur allt um það hvernig leikveturinn verður þar á bæ.

Við fengum vinkil frá Guðjóni Helga Ólafssyni í dag. Að þessu sinni fjallaði vinkillinn um forystufé. Það mun vera sérstakur fjárstofn, með sérstaka eiginleika sem útlistaðir verða. Auk þess verður gluggað í bók sem skrifuð var um miðja síðustu öld með það fyrir augum að varðveita sögur af forystufé, auk þess sem eins slík fær að fljóta með.

Svo var það lesandi vikunnar, í þetta sinn var það Signý Pálsdóttir, fyrrverandi skrifstofustjóri menningarmála Reykjavíkurborgar, Signý sagði okkur frá því hvað hún hefur verið að lesa undanfarið og hvaða bækur og höfundar hafa haft mest áhrif á hana í gegnum tíðina. Signý talaði um eftirfarandi bækur og höfunda:

The Covenant of Water e. Abraham Verghese

Fátækt fólk, Baráttan um brauðið og Fyrir sunnan, allar e. Tryggva Emilsson

Þetta rauða það er ástin, e. Rögnu Sigurðardóttur

Biblían

Salka Valka e. Halldór Laxness

Laxdæla og Íslendingasögurnar

Tónlist í þættinum:

Út í kvöld / Stuðmenn (Jakob Frímann Magnússon)

One of these days / Solveig Slettahjell (Sjur Miljeteig)

The Girl from Ipanema / Frank Sinatra (Antonio Carlos Jobim, Vinicius Demoraes, Norman Gimbel)

UMSJÓN GUÐRÚN GUNNARSDÓTTIR OG GUNNAR HANSSON

Popp og pólitík

Umsjón: Lóa Björk Björnsdóttir og Kristján Guðjónsson

Seint í gærkvöldi var Yazan Tamimi, 11 ára palestínskur drengur með taugahrörnunarsjúkdóminn Duchenne, sóttur á Landspítalann, af lögreglunni, sem hafði fyrirmæli um að senda hann ásamt foreldrum sínum úr landi. Á þriðja tug manns fór á Keflavíkurflugvöll til þess að mótmæla og reyna að koma í veg fyrir að Yazan færi með fluginu. Svo fór að Yazan var ekki sendur með fluginu, fyrirmæli úr dómsmálaráðuneytinu komu um að beðið skildi vera með það. Í kjölfar þessara frétta ætlum við að velta fyrir okkur barnasáttmála Sameinuðu Þjóðanna. Er brottvísun fatlaðs barns á flótta brot á barnasáttmálanum?

Við forvitnumst um það sem er efst á baugi í norskri dægurmenningu og umræðu. Rapp, hlaðvörp, kókaín og kóngafjölskyldan eru meðal þess sem kemur við sögu. Leiðsögumaður okkar er Snæbjörn Helgi Arnarson Jack.

Orðið samþykki hefur verið áberandi í umræðunni undanfarin ár í kjölfar Metoo-byltingarinnar. En er samþykki jafn einfalt hugtak og það virðist vera? Katrín Pálmad. Þorgerðardóttir doktorsnemi í heimspeki fjallar um samþykki.