Bæn og hugleiðing að morgni dags.

Séra Erla Björk Jónsdóttir flytur.

Útvarpsfréttir.

Umsjónarmenn eru Björn Þór Sigbjörnsson og Þórunn Elísabet Bogadóttir.

Við sigldum með ströndu Grænlands; við stýrið var Úlfar Hauksson stjórnmálafræðingur, vélstjóri og stýrimaður. Hann sagði okkur frá því hvernig er að sigla með ferðamenn á þessum slóðum og komast í návígi við stórfenglega náttúru og dýr.

Við fjölluðum líka um hraunkælingu, ekki sem slíka heldur orðið; það er orð ársins hjá Árnastofnun. Helga Hilmisdóttir rannsóknardósent og Steinþór Steingrímsson rannsóknarlektor hjá stofnuninni komu til okkar.

Magnús Lyngdal kom svo til okkar með nokkrar plötur í skjatta sínum - við lyftum andanum undir lok vinnuvikunnar. Á dagskránni var kvikmynda- og sjónvarpsþáttatónlist.

Tónlist:

Björgvin Halldórsson - Its beginning to look a lot like Christmas.

Björgvin Halldórsson - Svo koma jólin.

Björgvin Halldórsson og Svala Björgvinsdóttir - Fyrir jól.

Sigurður Guðmundsson og Sigríður Thorlacius - Freistingar.

Útvarpsfréttir.

Útvarpsfréttir.

Í þættinum eru atburðir og málefni líðandi stundar skoðaðir í ljósi sögunnar. Umsjón: Vera Illugadóttir.

Sjötti og síðasti þáttur um breska heimskautakönnuðinn Ernest Shackleton og leiðangur hans á skipinu Endurance á suðurskautið.

Umsjón: Halldóra Björnsdóttir.

Útvarpsfréttir.

Veðurstofa Íslands.

Umsjón: Svanhildur Jakobsdóttir.

Útvarpsfréttir.

Um litróf mannlífsins. Okkur er ekkert mannlegt óviðkomandi. Alla virka daga milli kl. 11-12 á Rás 1.

netfang: [email protected]

Umsjón: Guðrún Gunnarsdóttir og Gunnar Hansson.

(Aftur í kvöld)

Sigyn Blöndal er nafn sem við þekkjum vel úr þáttagerð í sjónvarpi og útvarpi og þá sérstaklega hefur hún gert efni fyrir börn og unglinga. Sigyn sá um Stundina okkar lengi og þegar hún hætti hjá RUV fyrir fáeinum árum hóf hún störf se, réttindaskólastjóri UNICEF á Íslandi. En enn eru breytingar hjá Sigyn og nú í byrjun hausts flutti hún og fjölskyldan til Manila, höfuðborgar Filippseyja, þegar eiginmaður hennar fékk vinnu þar. Við slógum á þráðinn til hennar í dag og forvitnuðumst um lífið í Manila, jólahaldið þar og fleira. Sumsé Sigyn Blöndal var föstudagsgesturinn okkar í dag.

Í matarspjalli dagsins fórum við með Sigurlaugu um aftur í tímann og rifjuðum upp rjúpusósusögu, eða öllu heldur hringdum við í Elísabetu Indru Ragnarsdóttur, sem rifjaði upp söguna af því þegar hún var næstum búin að klúðra jólunum með því að hella rjúpusósunni í vaskinn.

Tónlist í þættinum:

Hin fyrstu jól / Hljómeyki (Ingibjörg Þorbergsdóttir, texti Kristján frá Djúpalæk)

Jólaundirbúningurinn / Strumparnir (Laddi) (Þjóðlag, texti Jónatan Garðarsson)

Amma engill / Borgardætur (Jack Scholl, M. K. Jerome, texti Friðrik Erlingsson)

UMSJÓN GUÐRÚN GUNNARSDÓTTIR OG GUNNAR HANSSON

Dánarfregnir.

Útvarpsfréttir.

Umsjón hefur Sr. Henning Emil Magnússon prestur í Mosfellsbæ

Íslenskt lag eða tónverk.

Útvarpsfréttir.

Ný ríkisstjórn Samfylkingar, Viðreisnar og Flokks fólksins verður kynnt á blaðamannafundi í Hafnarfirði á morgun. Boðað er til ríkisráðsfundar á Bessastöðum síðdegis.

Bjarni Benediktsson, sem stýrði í morgun síðasta fundi fráfarandi ríkisstjórnar, bíður áhugasamur eftir stjórnarsáttmála nýrrar ríkisstjórnar.

Læknar án landamæra segja skýr merki um þjóðernishreinsanir í norðurhluta Gaza. Ísraelskir hermenn segjast hafa fengið skipanir um að drepa hvern sem fyrir þeim yrði á tilteknu svæði.

Donald Trump, verðandi forseti Bandaríkjanna hótar verndartollum, kaupi evrópsk ríki ekki meiri olíu og gas af þeim. Evrópusambandið býr sig undir viðskiptastríð.

Umboðsmaður Alþingis gerir margvíslegar athugasemdir við starfsemi og aðbúnað á neyðarvistun Stuðla. Ófullnægjandi húsnæði, valdbeiting, rafrænt eftirlit og of löng neyðarvistun barna eru meðal athugasemda.

Rússlandsher gerði árásir á Kyiv, höfuðborg Úkraínu, í morgun. Staðfest hefur verið að einn hafi verið drepinn og tíu særðir. Eyðileggingin er töluverð og víða er rafmagnslaust.

Dótturfélag KEA hefur keypt yfir hundrað leiguíbúðir á Akureyri fyrir rúma fimm milljarða króna. Framkvæmdastjóri segir stöðu leigjenda óbreytta.

Víkingur fær hátt í 900 milljónir króna í verðlaun fyrir árangur í Evrópukeppni í fótbolta. Liðið komst í umspili um sæti í 16-liða úrslitum Sambandsdeildar Evrópu í gærkvöldi.

Daglegur fréttaskýringaþáttur þar sem stór og lítil fréttamál eru matreidd á einfaldan hátt.

Rík hefð er fyrir því að bera fram rjúpur á aðfangadagskvöld. Uppskriftir af máltíðinni hafa gengið kynslóða á milli í langan tíma. Á undanförnum áratug hefur svokallaði nýji mátinn orðið sívinsælli eldunaraðferð. Reipitogið milli nýja og gamla tímans, um hvort sé betra að sjóða rjúpur eða snöggsteikja þær, það er umræðan í þessum þætti. Við heyrum af deilum feðganna Torfa Hjálmarssonar og Freys Torfasonar um nákvæmlega það. Matreiðslumeistarinn Úlfar Finnbjörnsson segir okkur frá eldunaraðferðunum tveimur. Umsjón: Þóra Tómasdóttir.

Opin og gagnrýnin umræða um vísindi, nýsköpun, umhverfi, fréttir og samfélagsmál.

Umsjón: Arnhildur Hálfdánardóttir og Pétur Magnússon.

Netfang: [email protected]

Rúmlega 4000 manns hafa boðað komu sína á Facebook-viðburðinn Íkea-geitin brennd. Í viðburðarlýsingu segir: Komum öll saman og brennum þessa helvítis Íkea-geit. Við ætlum að fjalla um þessa geit, uppruna hennar, sögu og skemmdarfýsnina sem virðist tengjast henni sterkum böndum. Við ræðum við Guðnýju Camillu Aradóttur, yfirmann samskiptasviðs Íkea, Terry Gunnell, prófessor emerítus í þjóðfræði og huldumanninn á bak við havaríið.

Bryndís Marteinsdóttir, flytur okkur jólaumhverfispistil, sem var fyrst fluttur 22. desember 2022, en á alveg jafn vel við í dag.

Í lok þáttar lítum við um öxl og gerum upp árið á Vísindavefnum. Við ræðum við Jón Gunnar Þorsteinsson, ritstjóra, fræðumst um hvað stóð upp úr hjá vefnum, hvað var mest lesið, áhugaverðast eða skrítnast.

Tónlist:

Guðmundur Pétursson Tónlistarm., - Samfélagið Millistef (úr laginu Tegund).

Útvarpsfréttir.

Veraldarvefur tónlistarinnar. Lagasyrpur héðan og þaðan úr víðri veröld.

Tónlist frá útsendingarlogg 2024-12-20

Ásgeir Ásgeirsson Tónlistarm. - Nowruz.

Abba, Dimi Mint - Chaviou elwara: El barm.

Mala, Afia - Identité.

Jara, Victor - Cancion de cuna para un nino vago = Lullaby for a deserted child.

Arocena, Daymé - El amor la esperanza.

El Becharia, Hasna - Rabi-Lik.

Dogo du Togo - Flower.

Bellow, Bella - Senye.

Montes, Ramón - La buena ventura.

Schuler Folk Ensemble - Passionsweise.

Ásgeir Ásgeirsson Tónlistarm. - Galata bridge.

Útvarpsfréttir.

Fjallað um Sverri konung Sigurðsson. Byggt er á Sverrissögu, einn merkustu konungasögunum. Höfundur hennar er Karl Jónsson ábóti á Þingeyrum, sem ritaði hana eftir fyrirsögn Sverris sjálfs. Umsjónarmenn feta síðan í fótspor Sverris í Noregi, sem var foringi Birkibeina.

Umsjón: Þorleifur Hauksson og Böðvar Guðmundsson.

Lesari: Silja Aðalsteinsdóttir.

(Áður á dagskrá 2006)

Útvarpsfréttir.

Vínil plata úr safninu dregin fram og spiluð í heild.

A-hlið

Second Hand News

Dreams

Never Going Back Again

Don't Stop

Go Your Own Way

Songbird

B-hlið:

The Chain

You Make Loving Fun

I Don't Want to Know

Oh Daddy

Gold Dust Woman

Aukalag: Silver Springs (var bætt við plötuna á seinni útgáfum)

Umsjón: Gunnar Hansson.

Útvarpsfréttir.

Rætt um menningarvikuna sem er að líða og það sem er efst á baugi og framundan um helgina.

Kvöldfréttir útvarps

Kvöldfréttir útvarps

Ný ríkisstjórn Íslands verður kynnt á morgun. Allt bendir til þess að Kristrún Frostadóttir verði yngsti forsætisráðherra Íslands. Þetta verður fjórði þriggja flokka meirihlutinn í röð.

Faðir fimmtán ára drengs sem sýnt hefur af sér ofbeldishegðun og flakkað á milli stofnana kveðst ráðalaus. Fjölskylda drengsins er ósátt við þær lausnir sem eru í boði.

Verkföll hefjast í fjórtán leikskólum og sjö grunnskólum náist ekki samningar í deilu kennara við ríki og sveitarfélög fyrir 1. febrúar. Formaður Kennarasambands Íslands segir viðræður ganga vel en að kennarar séu tilbúnir að halda baráttu sinni áfram.

OpenAI hefur verið sektað um rúmlega tvo milljarða króna vegna brota á persónuverndarlögum á Ítalíu. Þekktasta vara fyrirtækisins, forritið ChatGPT var bannað í hálft ár í landinu í fyrra.

Fréttir og fréttaskýringar í útvarpi, þar sem kafað er dýpra í málin, þau sett í stærra samhengi og skýringa leitað.

Ný ríkisstjórn verður kynnt á morgun, ríkisráðsfundur verður á Bessastöðum og lyklaskipti á sunnudag. Fáir vita hins vegar hverjir verða ráðherrar nema kannski leiðtogar stjórnarflokkanna þriggja. Andrés Ingi Jónsson og Eva H Önnudóttir stóðust ekki freistinguna og rýndu í ráðherrakapal og hvernig stjórnarsáttmálinn kemur til með að líta út. Og svo er það Lúsían í Finnlandi sem hefur kallað fram það versta en líka það besta í Finnum. Hún heitir Daniela Owusu, á ætti að rekja til Ghana og er dökk á húð og hár.

Brot úr Morgunvaktinni.

Veðurstofa Íslands.

Dánarfregnir.

Dægurflugur og söngvar frá ýmsum tímum.

Umsjón: Jónatan Garðarsson.

Dregin eru fram nokkur jólalög sem komu út á hljómplötum á árunum 1964 til 1984. Flest lögin eru eftir erlenda höfunda en allir textar á íslensku. Lögin sem hljóma í þættinum eru Undrastjarna með Hljómum, Sérð þú það sem ég sé með Einari Júlíussyni, Alltaf um jólin með Þuríði Sigurðardóttur, Snæfinnur snjókarl með Björgvini Halldórssyni, Jólasveinninn minn með Hljómum, Gefðu mér gott í skóinn með Maríu Baldursdóttur, Hátíð í bæ með Agli Ólafssyni, Hin eilífa frétt með Ríó tríói, Glitra ljósin með Svanhildi Jakobsdóttur, Stjarna stjörnum fegri með Guðmundi Jónssyni, Jólakötturinn með Ingibjörgu Þorbergs, Hvít jól með Björgvini Halldórssyni, Jólasveinninn minn með Elly Vilhjálms og Jólakvöld með Vilhjálmi Vilhjálmssyni. Umsjón: Jónatan Garðarsson.

Fjallað um Sverri konung Sigurðsson. Byggt er á Sverrissögu, einn merkustu konungasögunum. Höfundur hennar er Karl Jónsson ábóti á Þingeyrum, sem ritaði hana eftir fyrirsögn Sverris sjálfs. Umsjónarmenn feta síðan í fótspor Sverris í Noregi, sem var foringi Birkibeina.

Umsjón: Þorleifur Hauksson og Böðvar Guðmundsson.

Lesari: Silja Aðalsteinsdóttir.

(Áður á dagskrá 2006)

Opin og gagnrýnin umræða um vísindi, nýsköpun, umhverfi, fréttir og samfélagsmál.

Umsjón: Arnhildur Hálfdánardóttir og Pétur Magnússon.

Netfang: [email protected]

Rúmlega 4000 manns hafa boðað komu sína á Facebook-viðburðinn Íkea-geitin brennd. Í viðburðarlýsingu segir: Komum öll saman og brennum þessa helvítis Íkea-geit. Við ætlum að fjalla um þessa geit, uppruna hennar, sögu og skemmdarfýsnina sem virðist tengjast henni sterkum böndum. Við ræðum við Guðnýju Camillu Aradóttur, yfirmann samskiptasviðs Íkea, Terry Gunnell, prófessor emerítus í þjóðfræði og huldumanninn á bak við havaríið.

Bryndís Marteinsdóttir, flytur okkur jólaumhverfispistil, sem var fyrst fluttur 22. desember 2022, en á alveg jafn vel við í dag.

Í lok þáttar lítum við um öxl og gerum upp árið á Vísindavefnum. Við ræðum við Jón Gunnar Þorsteinsson, ritstjóra, fræðumst um hvað stóð upp úr hjá vefnum, hvað var mest lesið, áhugaverðast eða skrítnast.

Tónlist:

Guðmundur Pétursson Tónlistarm., - Samfélagið Millistef (úr laginu Tegund).

eftir Birgi Sigurðsson. Höfundur les.

„Hann var fastur í seigfljótandi neti lengst úti í myrkum geimnum. Hann reyndi að losa sig en möskvar myrkursins lögðust þéttar að honum. Skyndilega greindi hann ofurskært ljós í fjarska.“ - Þannig hefst þessi saga sem segir frá Arnari, manni á besta aldri sem kominn er á ákveðin endimörk í lífi sínu. Hjónabandi hans er í rúst, heilsan kannski á tæpu stigi, og Arnar ákveður að yfirgefa Reykjavík og snúa aftur á æskustöðvarnar í sveitinni. Þar tekur líf hans aðra stefnu og öðlast nýtt inntak. Hann nær eins konar viðkvæmu jafnvægi í sál sinni, en jafnframt gerast atburðir sem snerta hann djúpt. Sagan lýsir dramatísku uppgjöri, eins og fleiri verk höfundarins.

(Áður á dagskrá 2009)

Útvarpsfréttir.

Veðurstofa Íslands.

Um litróf mannlífsins. Okkur er ekkert mannlegt óviðkomandi. Alla virka daga milli kl. 11-12 á Rás 1.

netfang: [email protected]

Umsjón: Guðrún Gunnarsdóttir og Gunnar Hansson.

(Aftur í kvöld)

Sigyn Blöndal er nafn sem við þekkjum vel úr þáttagerð í sjónvarpi og útvarpi og þá sérstaklega hefur hún gert efni fyrir börn og unglinga. Sigyn sá um Stundina okkar lengi og þegar hún hætti hjá RUV fyrir fáeinum árum hóf hún störf se, réttindaskólastjóri UNICEF á Íslandi. En enn eru breytingar hjá Sigyn og nú í byrjun hausts flutti hún og fjölskyldan til Manila, höfuðborgar Filippseyja, þegar eiginmaður hennar fékk vinnu þar. Við slógum á þráðinn til hennar í dag og forvitnuðumst um lífið í Manila, jólahaldið þar og fleira. Sumsé Sigyn Blöndal var föstudagsgesturinn okkar í dag.

Í matarspjalli dagsins fórum við með Sigurlaugu um aftur í tímann og rifjuðum upp rjúpusósusögu, eða öllu heldur hringdum við í Elísabetu Indru Ragnarsdóttur, sem rifjaði upp söguna af því þegar hún var næstum búin að klúðra jólunum með því að hella rjúpusósunni í vaskinn.

Tónlist í þættinum:

Hin fyrstu jól / Hljómeyki (Ingibjörg Þorbergsdóttir, texti Kristján frá Djúpalæk)

Jólaundirbúningurinn / Strumparnir (Laddi) (Þjóðlag, texti Jónatan Garðarsson)

Amma engill / Borgardætur (Jack Scholl, M. K. Jerome, texti Friðrik Erlingsson)

UMSJÓN GUÐRÚN GUNNARSDÓTTIR OG GUNNAR HANSSON

Rætt um menningarvikuna sem er að líða og það sem er efst á baugi og framundan um helgina.