Bæn og hugleiðing að morgni dags.

Séra Sigurður Arnarson flytur morgunbæn og orð dagsins.

Útvarpsfréttir.

Eyðibýlið er viðtals og tónlistarþáttur þar sem viðmælandi er settur í þá stöðu að verða að dvelja í eina viku í einangrun á eyðibýli. Þar hefur hann allt til alls nema fjölmiðla og fjarskiptatæki. Til að stytta honum stundir fær hann að velja nokkur lög til að hlusta á, eina bók til að lesa og svo eitt þarfaþing sem hann má hafa með sér. Í þættinum gerir viðmælandinn grein fyrir vali sínu og svo því helsta sem hann myndi taka sér fyrir hendur í þessar einnar viku einveru.

Viðmælandi Héðins Halldórssonar er Kristín Gísladóttir, forvörður og listfræðingur.

Útvarpsfréttir.

Umsjón: Una Margrét Jónsdóttir.

Í þættinum verður leikin tónlist eftir Edvard Grieg. Meðal annars verða fluttir kaflar úr sellósónötu Griegs og svítunni "Frá tíma Holbergs". Þá verða fluttir Sex söngvar ópus 48 sem Grieg samdi við þýsk ljóð á árunum 1884-1889, en meðal þeirra er "Ein Traum" (Draumur), eitt frægasta sönglag Griegs. Umsjón með þættinum hefur Una Margrét Jónsdóttir, en lesari er Jóhannes Ólafsson.

Útvarpsfréttir.

Tónlist og talmál úr safni útvarpsins.

Í þættinum eru flutt tvö brot úr viðtali við Pál Ásmundsson eimreiðarstjóra sem ók fyrstu eimreiðinni sem kom til landsins árið 1913 og stýrði henni til ársins 1934. Sveinn Sæmundsson ræddi við hann árið 1969.

Umsjón: Jónatan Garðarsson.

Útvarpsfréttir.

Veðurstofa Íslands.

Í Sagnaslóð er leitað fanga úr fortíðinni. Frásagnir úr sögu þjóðarinnar.

Umsjón: Birgir Sveinbjörnsson og Jón Ormar Ormsson.

Umfjöllunarefni þáttarins er einhenti bóndinn á Hóli í Kelduhverfi. Lesið úr Árbók Þingeyinga 1969, Slysið á Ásheiði 1895. Viðtal við Sigurgeir Ísaksson á Akureyri.

Umsjón: Birgir Sveinbjörnsson.

Lesari: Bryndís Þórhallsdóttir.

Þátturinn var fyrst á dagskrá 15. febrúar 2008

Sr. Alfreð Örn Finnsson, sr. Helga Bragadóttir og sr. Hildur Sigurðardóttir þjona fyrir altari. Séra Hildur Sigurðardóttir predikar.

Organisti er Kristján Hrannar Pálsson sem einnig stjórnar Sönghóp Digraneskirkju og leikur á mandólín.

Tónlist:

Fyrir predikun:

Forspil: Til Hildegard von Bingen – Lag: Janne Mark, texti: Kristján Hrannar Pálsson.

Sálmur 578. Heilagi andi, hjálp mín, trú. Michael Bojesen / Sigurbjörn Einarsson,

Sálmur 260. Miskunna oss, Guð vor. John Bell.

Sálmur 295. Heyr það nú. Myra Blyth,/Kristján Valur Ingólfsson.

Grátandi kem ég, nú Guð minn til þín.(Höf. óþ., úts. Kristján Hrannar Pálsson.

Eftir predikun:

Sálmur 775. Líknargjafinn þjáðra þjóða. Charles Converse/Jón Magnússon.

Sálmur 540. Hróp mitt er þögult. Ragnheiður Gröndal/Sigurður Pálsson.

Sálmur 300. Kristur veitist allur öllum. Johann Löhner/Helgi Hálfdánarson.

Tónlist undir altarisgöngu: Drottinn er minn hirðir, höfundur lags ók.

Sálmur 216. Mikli Drottinn, dýrð sé þér. Höf lags ók, höf. texta Friðrik Friðriksson.

Eftirspil: Orgelspuni við sálm 535. Í bljúgri bæn.

Íslenskt lag eða tónverk.

Útvarpsfréttir.

Leitað er í kappi við tímann í húsarústum í Myanmar og í Taílandi eftir jarðskjálftann mikla á föstudag. Sautján hundruð hafa fundist látnir. Fólk finnst enn á lífi í húsarústum.

Björgunarsveitir á Suðurlandi komu tveimur hópum til hjálpar á Eyjafjöllajökli í gær. Gönguskíðafólk og hópur jeppamanna lentu í vanda vegna mjög mikillar úrkomu sem hóparnir bjuggust ekki við.

Kísilverin hér á landi flytja inn yfir hundrað þúsund tonn af timbri á ári. Skapa mætti mikil verðmæti með aukinni skógrækt, segir sérfræðingur hjá Landi og skógi. Kísilverin gætu talist kolefnishlutlaus ef viðarkol yrðu notuð í stað þeirra hefðbundnu.

Tilraunaflug evrópsku geimferjunnar Spectrum misheppnaðist. Hún hrapaði til jarðar skömmu eftir að henni var skotið á loft frá Norður-Noregi.

Fjöldi bóka er gefinn út hér á landi sem eru þýddar með hjálp þýðingarvélar. Formaður Bandalags þýðenda og túlka segir þetta varhugaverða þróun.

Það eimir enn eftir af vetri og kröpp lægð gengur yfir suðvestanvert landið eftir hádegi. Hviður gætu náð allt að fjörutíu metrum á sekúndu á Kjalarnesi og undir Hafnarfjalli en veðrið gengur fljótt niður.

Valur getur í dag orðið fyrsta íslenska kvennaliðið til að komast í úrslit Evrópukeppni í handbolta.

Í Krakkaheimskviðum fjöllum við um fréttir af því sem gerist ekki á Íslandi, en tengist því samt stundum. Karitas kafar í heimsmálin ásamt góðum gestum og fjallar á einfaldan, skýran og skemmtilegan hátt um allt milli himins og jarðar.

Umsjón: Karitas M. Bjarkadóttir

Í þessum þætti Krakkaheimskviða skoðar Karitas eftirnöfn. Af hverju eru Færeyingar í auknum mæli að breyta eftirnöfnum sínum og hvernig virka eftirnöfn almennt? Í þætti dagsins skoðum við mismunandi nafnahefðir milli landa og hvernig þær breytast í tímans rás.

Hvað varð til þess að skyndilegt, og dularfullt, andlát bæjarfógetans í Keflavík var ekki rannsakað af lögreglu á sjöunda áratug síðustu aldar? Í þessum tveimur þáttum rannsaka feðginin Sindri og Snærós andlát Eggerts J. Jónssonar bæjarstjóra og bæjarfógeta í Keflavík sem lést með sviplegum hætti árið 1962, aðeins 43 ára gamall. Pólitískt valdatafl, glæpsamleg undanbrögð og fjölskylduharmleikur settu sannarlega mark sitt á friðsælt fjölskyldulíf Eggerts. Rannsóknin hefur leitt í ljós að ekki var allt með felldu, en mörgum áratugum síðar leita afkomendur Eggerts svara við þeim áleitnu spurningum sem þeir hafa haft um andlát fjölskylduföðurins.

Umsjón: Sindri Freysson og Snærós Sindradóttir.

Keflavík var bæjarfélag í örum vexti þegar ungur og frambærilegur Sjálfstæðismaður, Eggert J Jónsson, var ráðinn sem bæjarstjóri og flutti með konu sinni og þremur börnum suður með sjó að hefja nýtt líf. Hann naut vinsælda í bænum en pólitísk undanbrögð áttu eftir að valda því að hann tók við embætti bæjarfógeta og hóf að sækja til saka menn, og sekta fólk sem áður hafði mátt eiga von á því að sleppa auðveldlega frá löngum armi laganna. Sá aðdragandi að andláti Eggerts kann að skipta sköpum um eftirleikinn.

Þáttur fyrir áhugafólk um listir og menningu. Ljósi varpað á það sem efst er á baugi hverju sinni, menningin nær og fjær skoðuð frá ólíkum sjónarhornum og skapandi miðlar settir undir smásjána.

Úrval úr Lestarþáttum vikunnar.

Útvarpsfréttir.

Tónlist úr ýmsum áttum. Nýjar hljóðritanir Rásar 1 í bland við nýjar plötur íslenskrar og erlendrar tónlistar.

Hljóðritun frá tónleikum sellódeildar Sinfóníuhljómsveitar Íslands frá 21. mars sl.

Flytjendur:

Herdís Anna Jónasdóttir söngkona og sellóleikararnir Bryndís Halla Gylfadóttir, Margrét Árnadóttir, Hrafnkell Orri Egilsson, Hrafnhildur Marta Guðmundsdóttir,Sigurður Bjarki Gunnarsson, Sigurgeir Agnarsson, Steiney Sigurðardóttir og Urh Mrak.

Efnisskrá:

Astor Piazzolla - Árstíðirnar í Buenos Aires (1965) Sumar - Allegro úts. James Barralet

Brasilískt þjóðlag - Casinha Pequenina úts. Bruno Lima/Hrafnkell Orri Egilsson

Þórður Magnússon - Scherzo (2005/2025)

Heitor Villa-Lobos -Bachianas Brasileiras nr. 5 (1938) Aria (Cantilena) / Adagio Dança (Martelo) Allegretto

Astor Piazzolla - Árstíðirnar í Buenos Aires (1965) Vor - Allegro úts. James Barralet

Magnús Blöndal Jóhannsson - Sveitin milli sanda (1962) úts. Hrafnkell Orri Egilsson

Astor Piazzolla - Libertango (1974) úts. Hrafnkell Orri Egilsson

Nú vil ég enn í nafni þínu - ísl þjóðlag úts Þórður Magnússon

Einnig hljómar í þættinum:

Sinfónía númer 2 eftir Arvo Pärt.

Made in - eftir Adéle Viret

Ibuyile I'Africa (Africa is back) eftir Abel Selaocoe

Þáttur um íslenskt mál og önnur mál.

Umsjón: Anna Sigríður Þráinsdóttir og Guðrún Línberg Guðjónsdóttir.

Sveimur, svarmur, ger og þing eru dæmi um safnheiti um dýr í íslensku. Hrafnahópur kallast á ensku unkindness sem mætti kannski kalla óvinsemd, og krákuhópur kallast murder eða morð. Uppruni þessara undarlegu safnheita og fjölmargra annarra er talinn vel þekktur.

Fréttir

Fréttir

Fjórum var bjargað úr húsarústum í Mjanmar, tæpum sextíu klukkutímum eftir að stór jarðskjálfti reið þar yfir. Sautján hundruð hafa fundist látnir í landinu.

Eldingum laust niður skammt suður af Hafnarfirði í eldingaveðri sem gengur yfir Suðvesturland. Salalaug í Kópavogi var lokað um tíma vegna veðursins.

Sorpa tók við flokkun og útflutningi á fatnaði eftir að sveitarfélögum var gert skylt að safna og endurvinna textíl. Kostnaðurinn við þetta hleypur á hundruðum milljóna króna.

Nemendur í Víkurskóla höfðu erindi sem erfiði þegar þau óskuðu eftir við sveitarstjórn að sparkvöllur við skólann yrði lagaður.

Hvað fékk íbúa Flateyjar á Skjálfanda til að taka sig saman um að yfirgefa heimili sín, alla sem einn? Árið var 1967 og nokkru áður höfðu allir ábúendur flutt úr afskekktum byggðum Flateyjarskaga — landsvæði sem hafði framfleytt fjölda fólks en líka kostað fjölda mannslífa.

Þarna voru mannabyggðir á ystu þröm og gerðar tilraunir með þanþol fólks. Tilraun sem stóð í þúsund ár.

Umsjón og dagskrárgerð: Guðrún Hálfdánardóttir.

Ritstjórn og samsetning: Þorgerður E. Sigurðardóttir.

Tæknimaður: Lydía Grétarsdóttir.

Taugaveiki herjaði á íbúa Flateyjar á Skjálfanda á fjórða áratug síðustu aldar og var faraldurinn svo skæður að fólk forðaðist eyjuna. Í þriðja þætti er fjallað um veikindin og afleiðingar þeirra. Alls eru þættirnir sex í þáttaröðinni Tilraun sem stóð í þúsund ár. Viðmælendur í þættinum eru: smitsjúkdómalæknarnir Bryndís Sigurðardóttir og Sigurður Guðmundsson og Guðrún Sigurpálsdóttir frá Baldurshaga í Flatey.

Veðurfregnir kl. 18:50.

Umsjón: Svanhildur Jakobsdóttir.

Gestur úr Mannlega þættinum talar um bækur.

Lesandi vikunnar í Mannlega þættinum í þetta sinn var Margrét Adamsdóttir fréttamaður. Við fengum að vita hvaða bækur hún hefur verið að lesa undanfarið og hvaða bækur og höfundar hafa haft mest áhrif á hana í gegnum tíðina. Margrét talaði um eftirfarandi bækur og höfunda:

Patriot e. Alexei Navalny

Yellowface e. R.F. Kuang

Sapiens e. Yuval Noah Harari

Orbital e. Samantha Harvey

Into the wild e. Jon Krakauer

La peste e. Alexandre Camus

Out of Africa e. Karen Blixen

Hvað varð til þess að skyndilegt, og dularfullt, andlát bæjarfógetans í Keflavík var ekki rannsakað af lögreglu á sjöunda áratug síðustu aldar? Í þessum tveimur þáttum rannsaka feðginin Sindri og Snærós andlát Eggerts J. Jónssonar bæjarstjóra og bæjarfógeta í Keflavík sem lést með sviplegum hætti árið 1962, aðeins 43 ára gamall. Pólitískt valdatafl, glæpsamleg undanbrögð og fjölskylduharmleikur settu sannarlega mark sitt á friðsælt fjölskyldulíf Eggerts. Rannsóknin hefur leitt í ljós að ekki var allt með felldu, en mörgum áratugum síðar leita afkomendur Eggerts svara við þeim áleitnu spurningum sem þeir hafa haft um andlát fjölskylduföðurins.

Umsjón: Sindri Freysson og Snærós Sindradóttir.

Keflavík var bæjarfélag í örum vexti þegar ungur og frambærilegur Sjálfstæðismaður, Eggert J Jónsson, var ráðinn sem bæjarstjóri og flutti með konu sinni og þremur börnum suður með sjó að hefja nýtt líf. Hann naut vinsælda í bænum en pólitísk undanbrögð áttu eftir að valda því að hann tók við embætti bæjarfógeta og hóf að sækja til saka menn, og sekta fólk sem áður hafði mátt eiga von á því að sleppa auðveldlega frá löngum armi laganna. Sá aðdragandi að andláti Eggerts kann að skipta sköpum um eftirleikinn.

Í Kúrs gerast nemendur við Háskóla Íslands dagskrárgerðarmenn; segja sögur, kafa í fræðin og spyrja spurninga. Leiðbeinendur: Þorgerður E. Sigurðardóttir og Anna Marsibil Clausen.

Í þættinum er athugað hvort óperulistin sé í rauninni eins leiðinleg og hún hefur á sér orðspor í almenningi. Rætt er við Guðmund Ottó Grímsson og Bryndísi Víglunds sem segja skoðanir sínar og innsýn á þessu flókna listformi.

Umsjón: Ellert Blær Guðjónsson

Veðurfregnir kl. 22:05.

Sígild og samtímatónlist frá ýmsum tímum. Íslenskt og erlent í bland.

Tónlistin í þættinum:

Kammerkór Norðurlands syngur undir stjórn Guðmundar Óla Gunnarssonar, Ektamakinn elskulegi, lag eftir Tryggva M. Baldvinsson við ljóð Hallgríms Péturssonar.

Nemendur úr Konunglega tónlistarháskólanum í Lundúnum (Royal Academy of Music) og Juilliard háskólanum í New York (Juilliard School Ensemble) leika undir stjórn Barböru Hannigan, fyrsta þátt, Án titils, úr Septetti, K080 eftir Ígor Stravinskíj.

Strokkvartettinn Siggi leikur Strengjakvartett nr. 4: Centennial 1984 eftir Atla Heimi Sveinsson.

Yuja Wang, leikur á píanó, Píanósónötu nr. 3 í fís-moll op. 23 eftir Aleksandr Skrjabín.

Þættir verksins eru:

I. Drammatico

II. Allegretto

III. Andante

IV. Presto con fuoco

Björk Guðmundsdóttir og Hamrahlíðarkórinn undir stjórn Þorgerðar Ingólfsdóttur flytja lag og texta Bjarkar, Sorrowful soil.

Umsjónarmaður spjallar um hvaðeina milli himins og jarðar, oft af sögulegu tagi, les forvitnilega texta úr ýmsum áttum, bæði íslenska og erlenda, og reynir af öllum mætti að hafa ofan af fyrir hlustendum þá klukkustund sem þátturinn stendur. Umsjón: Illugi Jökulsson.

Áfram er haldið að taka saman efni úr sjóferðaminningum Richard Henry Dana og nú segir frá því er skip hans Pílagrímurinn er komið eftir erfiða siglingu alla leið til Kaliforníu og þar hefst kaupskapur mikill. En babb kemur fljótlega í bátinn.