Bæn og hugleiðing að morgni dags.

Útvarpsfréttir.

Björn Þór Sigbjörnsson og Þórunn Elísabet Bogadóttir fylgja hlustendum inn í daginn, skýra baksvið frétta og ræða við áhugavert fólk um Ísland og umheiminn.

Umsjónarmenn eru Björn Þór Sigbjörnsson og Þórunn Elísabet Bogadóttir.

Virkjun á vindorku er umdeilt viðfangsefni sem um hefur verið rætt undanfarið, ekki síst nú eftir að leyfi var á dögunum veitt fyrir fyrsta virkjanaleyfinu í þessum málaflokki - Búrfellslundi. Hilmar Gunnlaugsson lögmaður fór fyrir starfshópum sem skoðuðu vindorkumál og líka skattlagningu á orkuvinnslu, en ekki hefur enn tekist að klára þessi mál á Alþingi. Hilmar sagði okkur frá vinnu og tillögum í þessum málum.

Borgþór Arngrímsson sagði okkur frá því sem er efst á baugi í Danmörku. Eftirlaunaaldur og heimsendur matur komu við sögu.

Saga Glerárþorps á Akureyri - Þorpsins, norðan Glerár - er merkileg fyrir margra hluta sakir. Það tók að byggjast seint á nítjándu öld þegar fólk fluttist úr sveitunum í þéttbýlið en forsvarsmenn Akureyrar vildu ekki fólkið í bæinn sinn - töldu það verða byrði á bæjarsjóðnum - og því byggði það norðan Glerár, í Glæsibæjarhreppi. Þessa sögu hefur Kristín M. Jóhannsdóttir skráð og birt í tímaritinu Súlum, riti Sögufélags Eyfirðinga. Kristín sagði okkur frá Þorpinu.

Tónlist:

Kenny Rogers and Dolly Parton - You can't make old friends.

Olsen Brothers - Smuk som et stjerneskud = Fly on the wings of love.

Útvarpsfréttir.

Gestir úr öllum kimum þjóðfélagsins deila sögu sinni með hlustendum. Umsjón: Sigurlaug M. Jónasdóttir.

Morgunleikfimi með Halldóru Björnsdóttur.

Útvarpsfréttir.

Veðurstofa Íslands.

Umsjón: Kristján Kristjánsson.

Útvarpsfréttir.

Ferðalög og útivist, fróðleikur og skemmtun, fólk og náttúra, fjöll og firnindi og sitthvað fleira. Sól og tónlist í Sumarmálum í allt sumar.

Krefjandi hegðun barna á leikskólaaldri er yfirskrift fræðslufundar á vegum ADHD samtakanna sem haldin verður í kvöld. Markmiðið er að efla skilning þátttakenda á krefjandi hegðun barna á leikskólaaldri og farið verður yfir lögmál hegðunar og hvað það er sem getur valdið henni. Þá verður farið yfir ýmis bjargráð til þess að fyrirbyggja og takast á við krefjandi hegðun til þess að stuðla að góðri samvinnu milli heimilis og leikskóla. Fundurinn hentar því til dæmis vel fyrir aðstandendur barna með ADHD og ætti að vera fróðlegur fyrir alla. Við fengum fyrirlesarann Ingu Aronsdóttur, leikskólakennara og sérkennsluráðgjafa, til okkar í dag.

Við fræddumst svo um nýja íslenska heimildarþætti, Æskuslóðir, sem hóf göngu sína í sjónvarpinu hér á RÚV á mánudagskvöldið. Í þáttunum kynnist Viktoría Hermannsdóttir æskuslóðum viðmælenda sinna í ýmsum bæjum og hverfum. Í fyrsta þættinum fór Viktoría með Þresti Leó Gunnarssyni á æskuslóðir hans á Bíldudal og næsta mánudag fer hún til Grenivíkur með handritshöfundinum Karen Björgu Eyfjörð Þorsteinsdóttur. Viktoría sagði okkur frá þáttunum í dag.

Svo var fugl dagsins auðvitað á sínum stað.

Tónlist í þættinum:

Tætum og tryllum / Stuðmenn (Jakob Frímann Magnússon)

Sumargestur / Ásgeir Trausti (Ásgeir Trausti Einarsson, texti Einar Georg Einarsson)

Lagið um það sem er bannað / Sveinbjörn I Baldvinsson (Sveinbjörn I Baldvinsson)

Allur lurkum laminn / Bubbi Morthens (Hilmar Oddsson)

UMSJÓN GUNNAR HANSSON OG GUÐRÚN GUNNARSDÓTTIR

Dánarfregnir.

Útvarpsfréttir.

Íslenskt lag eða tónverk.

Útvarpsfréttir.

Verðbólga þarf að hjaðna svo að hægt sé að lækka stýrivexti segir seðlabankastjóri. Stýrivextir verða áfram 9,25% og hafa verið óbreyttir í heilt ár. Mikil vonbrigði segir aðstoðarframkvæmdastjóri Samtaka Atvinnulífsins.

Skaftárhaup er hafið. Bóndi á bökkum Skaftár, sem þekkir hana vel býst ekki við stóru hlaupi. Þó vatnshæðin hafi lítið breyst í morgun séu engu að síður augljós merki um hlaup.

Heitt vatn er tekið að renna á ný um öll hverfi höfðborgarsvæðisins sem Veitur lokuðu á í fyrrakvöld.

Ný borhola hjá hitaveitu Blönduóss og Skagastrandar gæti aukið afkastagetu hitaveitunnar þar umtalsvert. Skortur hefur verið á heitu vatni í þessum byggðarlögum síðustu ár.

Forsetakosningarnar í Bandaríkjunum verða tvísýnar. Til að koma í veg fyrir að Trump hafi sigur þarf allar hendur á dekk sagði Obama fyrrverandi forseti á landsþingi Demókrata í gærkvöld. Forsetafrúin fyrrverandi var senuþjófur kvöldsins.

Brotist hefur verið inn í fimm reiðhjólaverslanir á höfuðborgarsvæðinu í sumar. Í heildina var tólf hjólum stolið.

Yfir 12 þúsund manns hafa skráð sig til leiks í Reykjavíkurmaraþoni Íslandsbanka. Allt stefnir í að nýtt met verði sett í áheitasöfnun því rúmlega 140 milljónir króna hafa þegar safnast.

Daglegur fréttaskýringaþáttur þar sem stór og lítil fréttamál eru matreidd á einfaldan hátt.

Fótboltaferill Bjarka Más Ólafssonar tók skjótan endi þegar hann greindist átján ára gamall með alvarleg hjartavandamál. Þá sneri hann sér að þjálfun og síðar umboðsmennsku fyrir aðra leikmenn. Nú starfar hann hjá belgísku umboðsskrifstofuni Stirr Associates og aðstoðar íslenska og erlenda fótboltamenn við að elta drauma sína á hæsta stig íþróttarinnar. Þóra Tómasdóttir ræddi við Bjarka Má Ólafsson og Heimi Hallgrímsson þjálfara.

Umsjónarfólk segir frá tímabili í ævi sinni og leikur tónlist sem endurspeglar tímann eða atburði sem sagt er frá.

Umsjón: Valgeir Gestsson.

Útvarpsfréttir.

Tónlist frá ýmsum tímum úr ólíkum héruðum Djasslandsins. Íslenskt og erlent í bland.

Tónlist frá útsendingarlogg 2024-08-21

Johnson, Robert - Stop breakin' down blues.

Sigurður Flosason Copenhagen Quartet - Forty-nine.

Stórsveit Reykjavíkur - Níl.

Evans, Bill, Motian, Paul, Kotick, Teddy - I love you.

Burton, Gary - Coral.

Lehman, Steve, Orchestre National de Jazz - 39.

Bley, Carla, Slagle, Steve, Jeffers, Jack, Mantler, Michael, Valente, Gary, Goodrick, Michael, Haden, Charlie, Freeman, Sharon, Pepper, Jim, Cherry, Don, Motian, Paul, Redman, Dewey - Too late.

Kvartett Reynis Sigurðssonar - Ágústnótt.

Ludvig Kári Quartet - One for Reynir.

James, Elmore - Sunnyland.

Útvarpsfréttir.

Fólk og menning í strandbyggðum á Íslandi.

Umsjón: Pétur Halldórsson.

Rætt er við Pétur Jóhannsson, ritstjóra Sjómannadagsblaðs Snæfellsbæjar, sem komið hefur út frá árinu 1987, fyrst sem sjómannadagsblað Ólafsvíkur en síðan kom sjómannadagsráð Hellissands til liðs við ráðið í Ólafsvík og úr varð sameiginleg blað. Pétur segir frá efnisöfluninni, gildi þess að safna heimildum um lífið við sjávarsíðuna, nefnir dæmi um sögur af gleði og sorg sem rekið hefur á fjörur blaðsins og fleira. Því næst segir Konráð Alfreðsson, formaður Sjómannafélags Eyjafjarðar, frá því hversu stór dagur sjómannadagurinn var í Hrísey þegar hann ólst þar upp, segir frá sjómannsferli sínum, meðal annars vertíðum á Rifi og fjarvistum frá fjölskyldunni en síðan segir Pétur Jóhannsson frá Sjómannagarðinum í Ólafsvík, sem er annar tveggja sjómannagarða á landinu, skrúðgarður og hátíðarsvæði helgað sjómönnum og sögu sjómennsku og sjómannslífs. Pétur er líka formaður sjómannadagsráðs Ólafsvíkur. Hinn sjómannagarðurinn er á Hellissandi og frá honum segir síðar í þessari þáttaröð.

Útvarpsfréttir.

Í Tengivagninum er fjallað um það helsta sem er að gerast í menningu í sumar.

Í fyrri hluta þáttar heyrum við af bókmenntahátíðinni Queer Situations, en líka af glænýrri bókabúð í hjarta Reykjavíkur og fáum einnig pistil frá Nínu Þorbjörgu Árnadóttur, sem fjallar að þessu sinni um súrrealískar kvikmyndir.

Í seinni hluta tökum við á móti ljóðskáldinu Antoni Helga Jónssyni, sem fagnar nú hálfrar aldar höfundarafmæli og var að gefa út nýja bók af því tilefni. Hann tekur með sér tónlist og segir okkur sitthvað um hlébarða, kaðlaklifur og ljóðasenuna á áttunda áratugnum.

Útvarpsfréttir.

Fréttir

Kvöldfréttir útvarps

Fjármálaráðherra býst við að framkvæmdir verði enn tímafrekari en áætlað er í uppfærðum samgöngusáttmála höfuðborgarsvæðisins. Kostnaður nærri tvöfaldast frá fyrri sáttmála.

Formaður Eflingar gagnrýnir seðlabankastjóra fyrir að kenna þeim, sem gerðu ábyrga kjarasamninga, um stöðu efnahagsmála

Nokkur óvissa er um þróun Skaftárhlaups, en rennsli í Skaftá hefur farið hægt vaxandi í dag.

Ákvörðun Ungverja um að auðvelda Rússum og Belarússum að fá vegabréfsáritanir inn á Schengen-svæðið veldur öðrum Schengen-ríkjum áhyggjum.

Prófessor í skógfræði telur áætlanir um kolefnisbindingu með skógrækt í Norðurþingi, þar sem mikið og gróið mólendi var rist upp, standast skoðun.

Útlendingastofnun afturkallaði dvalarleyfi og alþjóðlega vernd yfir karlmanni sem var dæmdur fyrir ofbeldi gegn fjórum dætrum sínum og eiginkonu.

Umsjón: Ævar Örn Jósepsson

Tæknimaður: Mark Eldred

Stjórn útsendingar: Margrét Júlía Ingimarsdóttir

Fréttir og fréttaskýringar í útvarpi, þar sem kafað er dýpra í málin, þau sett í stærra samhengi og skýringa leitað.

Seðlabankinn ákvað í dag að halda stýrivöxtum óbreyttum, í 9,25 prósentum. Finnbjörn A. Hermannsson forseti ASÍ segir það vonbrigði að Seðlabankinn skuli ekki hafa þorað að stíga inn í þann spíral sem við erum í. Anna Hrefna Ingimundardóttir, aðstoðarframkvæmdastjóri Samtaka atvinnulífsins segir marga krafta halda verðbólgunni uppi. Freyr Gígja Gunnarsson ræddi við þau um tíðindi dagsins.

Búið er að dæma um fimm hundruð bullur og óeirðaseggi fyrir sinn þátt í óeirðum í Bretlandi í byrjun mánaðarins, og hundruð til viðbótar bíða dóms. Vandinn er að það er ekkert pláss fyrir þá í fangelsum landsins.

Uppgjör á orlofi Dags B. Eggertssonar sem borgarstjóra er ekki einsdæmi þegar skoðuð eru starfslok sveitarstjóra í öðrum stórum sveitarfélögum á höfuðborgarsvæðinu. Lára V. Júlíusdóttir érfræðingur í vinnumarkaðsrétti segir ekki óalgengt að stjórnendur safni upp orlofi enda sé nánast gert ráð fyrir að þeir séu alltaf á vaktinni. Freyr Gígja Gunnarsson fjallar um málið og ræðir við Láru.

Umsjón: Ævar Örn Jósepsson

Tæknimaður: Mark Eldred

Þættir fyrir börn og fjölskyldur þar sem Margrét Kristín Blöndal útskýrir fyrirbæri úr heimi tónlistarinnar þannig að allir skilja.

Veðurstofa Íslands.

Dánarfregnir.

Hljóðritanir frá sumartónlistarhátíðum víðs vegar að úr Evrópu.

Hljóðritun frá tónleikum Kordó kvartettsins og fiðluleikarans Sergejs Malovs sem fram fóru á Sumartónleikum í Skálholti, 13. júlí sl.

Á efnisskrá:

*Kreutzer-sónatan, strengjakvartett nr. 1 eftir Leos Janacek.

*Woferne du den edlen Frieden, aría eftir Johann Sebastian Bach.

*Fiðlukonsert í g-moll BWV 1056R eftir Johann Sebastian Bach.

*Sellókonsert í D-dúr, G.479 eftir Luigi Boccherini.

Einsöngvari: Benedikt Kristjánsson.

Umsjón: Bergljót Haraldsdóttir.

Ferðalög og útivist, fróðleikur og skemmtun, fólk og náttúra, fjöll og firnindi og sitthvað fleira. Sól og tónlist í Sumarmálum í allt sumar.

Krefjandi hegðun barna á leikskólaaldri er yfirskrift fræðslufundar á vegum ADHD samtakanna sem haldin verður í kvöld. Markmiðið er að efla skilning þátttakenda á krefjandi hegðun barna á leikskólaaldri og farið verður yfir lögmál hegðunar og hvað það er sem getur valdið henni. Þá verður farið yfir ýmis bjargráð til þess að fyrirbyggja og takast á við krefjandi hegðun til þess að stuðla að góðri samvinnu milli heimilis og leikskóla. Fundurinn hentar því til dæmis vel fyrir aðstandendur barna með ADHD og ætti að vera fróðlegur fyrir alla. Við fengum fyrirlesarann Ingu Aronsdóttur, leikskólakennara og sérkennsluráðgjafa, til okkar í dag.

Við fræddumst svo um nýja íslenska heimildarþætti, Æskuslóðir, sem hóf göngu sína í sjónvarpinu hér á RÚV á mánudagskvöldið. Í þáttunum kynnist Viktoría Hermannsdóttir æskuslóðum viðmælenda sinna í ýmsum bæjum og hverfum. Í fyrsta þættinum fór Viktoría með Þresti Leó Gunnarssyni á æskuslóðir hans á Bíldudal og næsta mánudag fer hún til Grenivíkur með handritshöfundinum Karen Björgu Eyfjörð Þorsteinsdóttur. Viktoría sagði okkur frá þáttunum í dag.

Svo var fugl dagsins auðvitað á sínum stað.

Tónlist í þættinum:

Tætum og tryllum / Stuðmenn (Jakob Frímann Magnússon)

Sumargestur / Ásgeir Trausti (Ásgeir Trausti Einarsson, texti Einar Georg Einarsson)

Lagið um það sem er bannað / Sveinbjörn I Baldvinsson (Sveinbjörn I Baldvinsson)

Allur lurkum laminn / Bubbi Morthens (Hilmar Oddsson)

UMSJÓN GUNNAR HANSSON OG GUÐRÚN GUNNARSDÓTTIR

Krisbjörg Kjeld les söguna Rán eftir Álfrúnu Gunnlaugsdóttur. Sögukonan er íslensk menntakona, Rán að nafni. Hún hefur lifað og starfað fjarri heimahögunum öll sín fullorðinsár, mótast og þroskast á framandi slóðum. Nú er hún á leið frá heimili sínu og manni í Sviss til fósturjarðarinnar, með viðkomu í Barcelona þar sem hún átti viðburðaríkt líf við nám á æskuárum. Og þar komst hún i kynni við eldhugann og andófsmanninn Roberto sem reyndist henni mikill ölagavaldur. Þessi ferð reynist sársaukafullt stefnumót Ránar við fortíðina. Bókin var gefin úr árið 2008.

(Áður á dagskrá 2011)

Útvarpsfréttir.

Veðurstofa Íslands.

Umsjónarfólk segir frá tímabili í ævi sinni og leikur tónlist sem endurspeglar tímann eða atburði sem sagt er frá.

Umsjón: Valgeir Gestsson.

Fuglasöngur er flókið tungumál sem fuglar nota til að tjá ýmsar mikilvægar upplýsingar um sig sjálfa. Í þessari þáttaröð er fjallað um fuglasöng frá bæði líffræðilegum og menningarlegum hliðum. Hvað hafa fuglar að segja og hvað eigum við manneskjur sameiginlegt með fuglum þegar kemur að samskiptum?

Umsjón: Hlynur Steinsson.

Ritstjórn og samsetning: Gígja Hólmgeirsdóttir.

Tæknimaður: Lydía Grétarsdóttir

Er menning algjörlega mannlegt fyrirbæri eða hafa fuglar líka einhver menningareinkenni? Við veltum fyrir okkur menningareinkennum meðal fugla í gegnum þróun söngs, tónlistarsmekk og hreiðurgerð og fjöllum um menningarnám og jafnrétti kynjanna – allt út frá sjónarhorni fugla.

Umsjón: Hlynur Steinsson.

Ritstjórn og samsetning: Gígja Hólmgeirsdóttir.

Tæknimaður: Lydía Grétarsdóttir.

Tónlist: Cosmo Sheldrake.