Bæn og hugleiðing að morgni dags.

Séra Ása Laufey Sæmundsdóttir flytur.

Umsjónarmenn eru Björn Þór Sigbjörnsson og Þórunn Elísabet Bogadóttir.

Björn Þór Sigbjörnsson, Þórunn Elísabet Bogadóttir og Gígja Hólmgeirsdóttir fylgja hlustendum inn í daginn, skýra baksvið frétta og ræða við áhugavert fólk um Ísland og umheiminn.

Útlendingum hefur fjölgað verulega á íslenskum vinnumarkaði síðustu árin. Í fyrra var einn af hverjum fimm vinnandi einstaklingum innflytjandi. Katrín Ólafsdóttir vinnumarkaðshagfræðingur hefur skoðað framlag útlendinga til hagvaxtar á þessari öld - og hún var gestur Morgunvaktarinnar.

Borgþór Arngrímsson sagði okkur frá því sem er efst á baugi í dönsku þjóðlífi þessi dægrin. Pólitíkin er meðal annars á efnisskránni; flokksþing tveggja stjórnmálaflokka eru nýafstaðin. Annað mál sem er ofarlega á baugi í Danmörku í dag er þungunarrof. Lagt hefur verið til að lengja heimild til þungunarrofs fram til átjándu viku meðgöngu, en skiptar skoðanir eru um tímamörkin.

?Eru söfn einhvers virði?? er yfirskrift fyrirlestraraðar sem Sigurður Gylfi Magnússon prófessor stendur að og við höfum fjallað um í þættinum. Hann fór af stað með hana vegna lokunar skjalasafna. Í fyrirlestri fyrr í mánuðinum dró Orri Vésteinsson, prófessor í fornleifafræði, virði safna vel fram, Hann var síðasti gestur okkar á Morgunvaktinni.

Umsjón höfðu Björn Þór Sigbjörnsson og Þórunn Elísabet Bogadóttir.

Tónlist:

Bing Crosby og Andrews Sisters - Pistol packin' mama

Björgvin Halldórsson - Himinn og jörð

Peter Vesth - Sammen med dig

Útvarpsfréttir.

Útvarpsfréttir.

Gestir úr öllum kimum þjóðfélagsins deila sögu sinni með hlustendum. Umsjón: Sigurlaug M. Jónasdóttir.

Regína segir frá starfi sínu sem bæjarstjóri.

Morgunleikfimi með Halldóru Björnsdóttur.

Útvarpsfréttir.

Veðurstofa Íslands.

Umsjón: Kristján Kristjánsson.

Útvarpsfréttir.

Um litróf mannlífsins. Okkur er ekkert mannlegt óviðkomandi. Alla virka daga milli kl. 11-12 á Rás 1.

netfang: [email protected]

Umsjón: Guðrún Gunnarsdóttir og Gunnar Hansson

September er alþjóðlegur vitundarvakningarmánuður um PCOS, eða fjölblöðrueggjastokkaheilkenni. Samkvæmt tölfræði gætu 25.000 einstaklingar verið með PCOS á Íslandi, en aðeins um 7.500 af þeim veit af því. Heilkennið er innkirtlaröskun sem veldur óreglu á hormónakerfi líkamans. Guðrún Rútsdóttir, formaður PCOS samtaka Íslands kom í þáttinn og fræddi okkur um PCOS og hvað þarf að hafa í huga til dæmis í sambandi við greiningu og einkenni.

Mannauðsdagurinn er 6.október þá mun stærsta ráðstefna mannauðsfólks og stjórnenda á Íslandi fara fram í Hörpu og að þessu sinni er kastljósið á mannlega þættinum, líðan starfsmanna, vinnutími, vinnan og einkalífið, fjölbreytileiki á vinnumarkaði, streita, nýjar kynslóðir á vinnumarkaði ofl. Við ræddum við Adriönnu K Pétursdóttur formann Mannauðs, félags mannauðsfólks, og Helga Héðinsson sálfræðing sem situr í stjórninni í dag.

Við fengum svo póstkort frá Magnúsi R. Einarssyni í dag, hann er búinn að vera á ferðalagi undanfarnar vikur, um Spán, Þýskaland og Holland. Hann segir aðeins af hugleiðingum sínum um lönd og þjóðir. Ein grein í þýska vikuritinu Der Spiegel fékk hann til að fara nokkra áratugi aftur í tímann til Hamborgar og þaðan spinnast svo sögur af týnda bassanum hans Paul McCartney sem nú er leitað um heim allan.

Tónlist í þættinum

Okkar eigin Osló / Valdimar Guðmundson & Memfismafían (Helgi Svavar Helgason og Bragi Valdimar Skúlason)

Einsemd / Snorri Helgason (Snorri Helgason og Guðmundur Óskar Guðmundsson)

Sólin er komin / Mugison (Örn Elías Guðmundsson)

Horfið / Lay Low (Lovísa Elísabet Sigrúnardóttir og Valborg Elísabet Bentsdóttir)

UMSJÓN: GUÐRÚN GUNNARSDÓTTIR OG GUNNAR HANSSON

Dánarfregnir.

Útvarpsfréttir.

Umsjón hefur Kristrún Heimisdóttir lögfræðingur

Íslenskt lag eða tónverk.

Útvarpsfréttir.

Nýr samningur stjórnvalda og Rauða krossins á að koma í veg fyrir að fólk sem fengið hefur synjun um alþjóðlega vernd hér á landi, endi á götunni.

Framkvæmdastjóri Betri Samgangna segir upphaflegar áætlanir samgöngusáttmálans hafa verið óvandaðar og vanmetið verulega kostnað og tíma.

Hundrað og fjórtán fórust í eldsvoða í Írak í gærkvöld og fjöldi særðist. Talið er að kviknað hafi í út frá flugeldum og að salurinn hafi verið byggður úr sérstaklega eldfimum efnum.

Ópíóíðafaraldur hér á landi hefur orðið til þess að eftirspurn eftir þjónustu Foreldrahúss hefur aukist verulega. Framkvæmdastjórinn vill að úrræðið verði sett í fjárlög.

Háhyrningur er strandaður innan við brúna yfir Gilsfjörð. Talið er að þetta sé ungt dýr og ekki sama dýrið og strandaði þar í síðustu viku. Reyna á að koma hvalnum á flot.

Ungmenni frá illa leiknum svæðum í Portúgal eftir gróðurelda hafa höfðað mál gegn fjölda ríkja vegna aðgerðaleysis í loftslagsmálum. Málið er fyrir Mannréttindadómstól Evrópu og er búist við niðurstöðu á næsta ári.

Landsvirkjun á von á því að endurútgefið virkjanaleyfi fáist vegna Hvammsvirkjunar fyrir næsta sumarið. Úrskurðanefnd umhverfis- og auðlindamála felldi virkjanaleyfið úr gildi í júní.

Traust til þjóðkirkjunnar mælist tuttugu og átta prósent og hefur aðeins einu sinni mælst minna. Ánægja með störf biskups er í sögulegu lágmarki og mælist aðeins ellefu prósent.

Daglegur fréttaskýringaþáttur þar sem stór og lítil fréttamál eru matreidd á einfaldan hátt.

Dómsmálaráðherra tilkynnti allskonar á mánudagsmorgunn, þegar hún blés til blaðamannafundar á Litla Hrauni. Þar stendur mikið til, eins og fjallað var um í þætti gærdagsins. En svo á líka að bregðast við slæmri stöðu kvenna í fangelsum með því að fjölga úrræðum á Sogni. Sunna Valgerðardóttir skoðaði stöðu kvenfanga í landinu og hverju stendur til að breyta.

Opin og gagnrýnin umræða um vísindi, nýsköpun, umhverfi, fréttir og samfélagsmál.

Umsjón: Arnhildur Hálfdánardóttir og Pétur Magnússon.

Netfang: [email protected]

Hvað er vistkjöt og hvernig tengist íslenskt líftæknifyrirtæki framleiðslu á slíku kjöti? Við komumst að því í þætti dagsins þegar Berglind Rán Ólafsdóttir forstýra ORF líftækni kemur til okkar. Vel þess virði að sperra eyrun og hlusta á það.

Við heimsækjum svo færni- og hermisetur í Eirbergi, þar sem kennsla fer fram í hjúkrunar- og ljósmóðurfræði. Við skoðum aðstöðuna hátt og lágt, fáum að taka púlsinn á sýndarsjúklingi og forvitnast um það sem er framundan. Og það er margt.

Við fáum málfarsmínútu frá Önnu Sigríði Þráinsdóttur málfarsráðunauti og Edda Olgudóttir kemur til okkar í vísindaspjall.

Útvarpsfréttir.

Fjórir þættir um Louis Armstrong og stjörnusveit hans 1947-1971.

Eftir að Louis Armstrong leysti upp stórsveit sína árið 1946, lék hann það sem eftir var ævinnar með sextetti, sem hlaut nafnið Stjörnuveitin eða All-Stars. Það má með sanni segja að nafnið ætti við, því fyrstu árin léku þrjár af stórstjörnum djassins með sveitinni: Jack Teagarden, Earl „Fatha“ Hines og „Big Sid“ Catlet, síðar Cozy Cole. Eftir 1956 fór sveitin að dala þegar menn á borð við Edmund Hall, Trummy Young og Billy Kyle hurfu úr áhöfninni.

Umsjón: Vernharður Linnet.

Sigurganga Armstrongs í hljóðveri með Avakian hélt áfram 1955 þegar Columbia keypti Armstrong og Stjörnusveitina aftur í þrjá daga og nú til að hljóðrita lög vinar hans, Fats Wallers. Tvö af lögum Wallers, Ain´t Misbehavin og Black And Blue, fylgdu Armstrong ævilangt en mörg þeirra hljóðritaði hann í fyrsta skipti fyrir breiðskífuna Satch plays Fats. Við heyrum úrval af plötunni og einnig þegar Louis kenndi Lottu Lenyu, ekkju Kurt Weil, að svinga Mack The Knive. Síðan fylgjumst við síðustu samvinnu Louis og Avakians: Ambassador Satch, sem út kom 1956 og var fyrst og fremst frá konsert kvöldinu fræga í Milanó í desember 1955 og einnig frá Amsterdam tónleikunum í október sama ár. Í þrjá mánuði fylgdi Avakian Louis og Stjörnusveitinni um Evrópu og útkoman var þessi gimsteinn. Stjörnusveitin var enn sterkari en hún hafði lengi verið, er klarinettuleikarinn Edmund Hall leysti hinn örmagna Barney Bigard af hólmi. Báðir New Orleans piltar. Það var þó ekki allt sem sýndist á Ambassador Satch og því kynnumst við í þættinum.

Umsjón: Vernharður Linnet.

Útvarpsfréttir.

Umsjónarmenn fá gesti í hljóðver sem ræða um listrænt framhaldslíf fornbókmennta frá ýmsum sjónarhornum.

Umsjón Gísli Sigurðsson og Ævar Kjartansson.

Gestur þáttarins er Hlín Agnarsdóttir, leikskáld.

Umsjón: Ævar Kjartansson og Gísli Sigurðsson.

Áður á dagskrá 4. janúar 2015.

Útvarpsfréttir.

Þáttur fyrir áhugafólk um listir og menningu. Ljósi varpað á það sem efst er á baugi hverju sinni, menningin nær og fjær skoðuð frá ólíkum sjónarhornum og skapandi miðlar settir undir smásjána.

Steinunn Sigurðardóttir fatahönnuður verður gestur okkar í svipmynd dagsins. Steinunn er fædd í Reykjavík árið 1960 en bjó um árabil í Frakklandi, Ítaliu og Bandaríkjunum. Hún stundaði nám í fatahönnun í París og við Parson School of Design í New York. Eftir útskrift starfaði hún hjá erlendum tískuhúsum á borð við Calvin Klein, Ralph Lauren, La Perla og Gucci, en ákvað árið 2000 að flytja heim til Íslands og stofna sitt eigið merki: Steinunn. Síðan þá hefur Steinunn einnig rekið verslun í verbúðunum á Granda, þar sem hún framleiðir í takt við eftirspurn vel sniðin föt úr hágæðaefnum. Hún segist lifa í núinu þökk sé fjölfötluðum syni sem hefur kennt henni meira um lífið en allt annað, hún klæðist ull frá toppi til táar alla daga, allan ársins hring og helst bara svörtu. Meira um það í þætti dagsins.

En við byrjum í leikhúsinu, Eva Halldóra Guðmundsdóttir rýnir í Ekki málið eftir Marius von Meyenburg sem sýnt er í Þjóðleikhúsinu.

Útvarpsfréttir.

Popp og pólitík

Umsjón: Lóa Björk Björnsdóttir og Kristján Guðjónsson

Popp og pólitík

Umsjón: Lóa Björk Björnsdóttir og Kristján Guðjónsson

Lag sumarsins var án vafa Hvítt vín með hljómsveitinni Spacestation. Að minnsta að mati Davíðs Roach Gunnarssonar tónlistargagnrýnanda Lestarinnar. Hann segir frá fyrstu EP plötu þeirra, Bæbæ, sem kom út í sumar og veltir fyrir sér hvaða eiturlyf þetta unga fólk er að taka,

Northern Comfort er ný íslensk gamanmynd sem fjallar um hóp fólks á flughræðslunámskeiði í London þar sem lokaáfanginn er flugferð til Íslands. Kolbeinn Rastrick kvikmyndagagnrýnandi Lestarinnar rýnir í þessa nýju grínmynd úr smiðju leikstjórans Hafsteins Gunnars Sigurðssonar.

Við megum ekki gleyma að hér varð hrun! Við höldum áfram að rifja upp sögur fólks frá hrundögunum í september 2008. Að þessu sinni eru það trendin í hruninu sem eru til umfjöllunar.

Streymisrisinn Spotify er kominn í samstarf við gervigreindarfyrirtækið Open AI og ætla að nota gervigreind til að þýða hlaðvörp. Amerískir þáttarstjórnendur geta farið að tala saman á spænsku eða þýsku eða rússnesku - og öfugt. Að þessu tilefni pælum við í sögu og framtíð döbb-talsetningar.

Fréttir og fréttaskýringar í útvarpi, þar sem kafað er dýpra í málin, þau sett í stærra samhengi og skýringa leitað.

Fréttir og fréttaskýringar í útvarpi þar sem kafað er dýpra í málin, þau sett í stærra samhengi og skýringa leitað.

Samskip krefjast bóta frá Eimskipi fyrir að hafa borið á félagið rangar sakargiftir í tengslum við sátt sem Eimskip gerði við Samkeppniseftirlitið.

Ráðist var á ráðstefnugest sem bar hinsegin tákn í miðbæ Reykjavíkur í gærkvöld. Lögregla rannsakar hvort árásin hafi verið hatursglæpur.

Fimmtíu þúsund hafa flúið Nagorno-Karabakh í vikunni.

Hafrannsóknastofnun ætlar að endurskoða áhættumat erfðablöndunar laxa. Í ágúst sluppu um 3500 laxar úr einni kví Arctic Fish í Patreksfirði.

Storytel hyggst nota gervigreind við þýðingar á erlendum bókum - yfir á íslensku.

Dómsmálaráðherra New York ríkis krefst þess að Donald Trump, fyrrverandi forseti Bandaríkjanna greiði 250 milljónir dollara í skaðabætur fyrir að hafa ofmetið eignir sínar umtalsvert. Þetta á hann að hafa gert til að blekkja banka og tryggingafélög til að fá lán á hagstæðum kjörum.

Það er mörgum fullorðnum lokuð bók hvað ungmenni aðhafast á samfélagsmiðlum. Þórður Kristinsson doktorsnemi og framhaldsskólakennari hefur fengið að skoða efni sem unglingar á grunnskólaaldri sjá á TikTok. Hann segir að þau hagi sér með mjög kynjuðum hætti á samfélagsmiðlum. Hann segir að það sé komið nýtt félagslegt handrit - að það megi gráta og segja frá erfiðum upplifunum en það þurfi að fylgja ákveðnu skapalóni til að það sé félagslega samþykkt.

Loftslagsþolið Ísland er yfirskriftin á skýrslu sem unnin var fyrir umhverfis-, orku- og loftslagsráðuneytið og birt var í gær. Skýrslan inniheldur tillögur stýrihóps á vegum ráðuneytisins fyrir gerð landsáætlunar um aðlögun að loftslagsbreytingum. Rætt er við Önnu Huldu Ólafsdóttur, sem á sæti í stýrihópnum og er yfir skrifstofu loftslagsþjónustu og aðlögunar á Veðurstofu Íslands.

Umsjónarmaður var Ragnhildur Thorlacius. Tæknimaður Magnús Þorsteinn Magnússon. Margrét Júlía Ingimarsdóttir stjórnaði fréttaútsendingu.

Þáttur fyrir forvitna krakka og aðra fjölskyldumeðlimi. Sigyn Blöndal segir frá fólki, fyrirbærum og hugmyndum á upplýsandi hátt.

Fjallað um drauma.

Veðurstofa Íslands.

Dánarfregnir.

Hljóðritanir frá sumartónlistarhátíðum víðs vegar að úr Evrópu.

Hljóðritun frá kammertónleikum á tónlistarhátíðinni í Oberstdorf í Bæjaralandi, 8. ágúst s.l.

Þar fluttu Antje Weithaas fiðluleikari, Marie-Elisabeth Hecker sellóleikari og píanóleikarinn Martin Helmchen, píanótríó eftir Joseph Haydn, Dmitríj Shostakovitsj og Antonín Dvorák.

Umsjón: Sigrún Harðardóttir.

Opin og gagnrýnin umræða um vísindi, nýsköpun, umhverfi, fréttir og samfélagsmál.

Umsjón: Arnhildur Hálfdánardóttir og Pétur Magnússon.

Netfang: [email protected]

Hvað er vistkjöt og hvernig tengist íslenskt líftæknifyrirtæki framleiðslu á slíku kjöti? Við komumst að því í þætti dagsins þegar Berglind Rán Ólafsdóttir forstýra ORF líftækni kemur til okkar. Vel þess virði að sperra eyrun og hlusta á það.

Við heimsækjum svo færni- og hermisetur í Eirbergi, þar sem kennsla fer fram í hjúkrunar- og ljósmóðurfræði. Við skoðum aðstöðuna hátt og lágt, fáum að taka púlsinn á sýndarsjúklingi og forvitnast um það sem er framundan. Og það er margt.

Við fáum málfarsmínútu frá Önnu Sigríði Þráinsdóttur málfarsráðunauti og Edda Olgudóttir kemur til okkar í vísindaspjall.

Sögumaður er ungur að aldri, kynnir sig svo að hann sé „einn þessara stráka sem fara norður á síld á sumrin, dóla suður á haustin og finna sér eitthvað að gera, leigja sér herbergi og eiga sér ef til vill stúlku útí bæ. Oftast blankir en stöku sinnum með morð fjár í vasanum".”

Haustið þegar sagan gerist verður sögumaður samskipa sérkennilegum dávaldi á leiðinni suður. Hann hlynnir að dávaldinum sjóveikum og þegar þeir hittast síðar í Reykjavík, réttir sá síðarnefndi að piltinum nafn og heimilisfang konu sem hefur leigt út herbergi. Þar með er ungi maðurinn stiginn inn í framandlegan heim. Dyr standa opnar kom út árið 1960. Jökull Jakobsson samdi nokkrar skáldsögur, en er þekktastur af leikritum sínum og var líka kunnur blaða- og útvarpsmaður. Hann fæddist 14. september 1933, fyrir 90 árum, en lést 25. apríl 1978. Hljóðritun frá árinu 1974.

Útvarpsfréttir.

Veðurstofa Íslands.

Um litróf mannlífsins. Okkur er ekkert mannlegt óviðkomandi. Alla virka daga milli kl. 11-12 á Rás 1.

netfang: [email protected]

Umsjón: Guðrún Gunnarsdóttir og Gunnar Hansson

September er alþjóðlegur vitundarvakningarmánuður um PCOS, eða fjölblöðrueggjastokkaheilkenni. Samkvæmt tölfræði gætu 25.000 einstaklingar verið með PCOS á Íslandi, en aðeins um 7.500 af þeim veit af því. Heilkennið er innkirtlaröskun sem veldur óreglu á hormónakerfi líkamans. Guðrún Rútsdóttir, formaður PCOS samtaka Íslands kom í þáttinn og fræddi okkur um PCOS og hvað þarf að hafa í huga til dæmis í sambandi við greiningu og einkenni.

Mannauðsdagurinn er 6.október þá mun stærsta ráðstefna mannauðsfólks og stjórnenda á Íslandi fara fram í Hörpu og að þessu sinni er kastljósið á mannlega þættinum, líðan starfsmanna, vinnutími, vinnan og einkalífið, fjölbreytileiki á vinnumarkaði, streita, nýjar kynslóðir á vinnumarkaði ofl. Við ræddum við Adriönnu K Pétursdóttur formann Mannauðs, félags mannauðsfólks, og Helga Héðinsson sálfræðing sem situr í stjórninni í dag.

Við fengum svo póstkort frá Magnúsi R. Einarssyni í dag, hann er búinn að vera á ferðalagi undanfarnar vikur, um Spán, Þýskaland og Holland. Hann segir aðeins af hugleiðingum sínum um lönd og þjóðir. Ein grein í þýska vikuritinu Der Spiegel fékk hann til að fara nokkra áratugi aftur í tímann til Hamborgar og þaðan spinnast svo sögur af týnda bassanum hans Paul McCartney sem nú er leitað um heim allan.

Tónlist í þættinum

Okkar eigin Osló / Valdimar Guðmundson & Memfismafían (Helgi Svavar Helgason og Bragi Valdimar Skúlason)

Einsemd / Snorri Helgason (Snorri Helgason og Guðmundur Óskar Guðmundsson)

Sólin er komin / Mugison (Örn Elías Guðmundsson)

Horfið / Lay Low (Lovísa Elísabet Sigrúnardóttir og Valborg Elísabet Bentsdóttir)

UMSJÓN: GUÐRÚN GUNNARSDÓTTIR OG GUNNAR HANSSON

Popp og pólitík

Umsjón: Lóa Björk Björnsdóttir og Kristján Guðjónsson

Popp og pólitík

Umsjón: Lóa Björk Björnsdóttir og Kristján Guðjónsson

Lag sumarsins var án vafa Hvítt vín með hljómsveitinni Spacestation. Að minnsta að mati Davíðs Roach Gunnarssonar tónlistargagnrýnanda Lestarinnar. Hann segir frá fyrstu EP plötu þeirra, Bæbæ, sem kom út í sumar og veltir fyrir sér hvaða eiturlyf þetta unga fólk er að taka,

Northern Comfort er ný íslensk gamanmynd sem fjallar um hóp fólks á flughræðslunámskeiði í London þar sem lokaáfanginn er flugferð til Íslands. Kolbeinn Rastrick kvikmyndagagnrýnandi Lestarinnar rýnir í þessa nýju grínmynd úr smiðju leikstjórans Hafsteins Gunnars Sigurðssonar.

Við megum ekki gleyma að hér varð hrun! Við höldum áfram að rifja upp sögur fólks frá hrundögunum í september 2008. Að þessu sinni eru það trendin í hruninu sem eru til umfjöllunar.

Streymisrisinn Spotify er kominn í samstarf við gervigreindarfyrirtækið Open AI og ætla að nota gervigreind til að þýða hlaðvörp. Amerískir þáttarstjórnendur geta farið að tala saman á spænsku eða þýsku eða rússnesku - og öfugt. Að þessu tilefni pælum við í sögu og framtíð döbb-talsetningar.