Bæn og hugleiðing að morgni dags.

Séra Guðbjörg Arnardóttir flytur.

Umsjónarmenn eru Björn Þór Sigbjörnsson og Þórunn Elísabet Bogadóttir.

Árið 1920 settist Þjóðverjinn Julius Schopka að á Íslandi, þá 24 ára. Reynsla hans og bakgrunnur var öðru vísi en þeirra sem fyrir bjuggu í landinu; hann hafði verið kafbátahermaður í þýska hernum í fyrri heimsstyrjöldinni. Illugi Jökulsson hefur ritað bók um Julius, Úr undirdjúpunum til Íslands, og rekur í henni ævi hans auk þess að fjalla ítarlega um flota Þjóðverja og umsvif og átök í stríðinu. Illugi sagði frá á Morgunvaktinni.

Sú var tíðin að ekki var flogið til og frá landinu á jóladag en það hefur breyst. Níu vélar eru í förum á jóladag í ár, líkt og Kristján Sigurjónsson, fór yfir í ferðaspjalli dagsins. Hann ræddi líka um vinsældir Íslands sem áfangastaðar um jól og áramót og rýndi í flugáætlun nýs árs.

Jólahald var öðru vísi um og upp úr miðri síðustu öld en í dag. Margrét Sigfúsdóttir, skólastjóri Hússtjórnarskólans í Reykjavík, rifjaði upp æskujólin á Selfossi. Þá saumuðu mæðurnar jólafötin á börnin ásamt því að þrífa hátt og lágt, baka í stórum stíl og undirbúa hátíðarmatinn.

Tónlist:

I told Santa Claus to bring me you - Bernie Cummins,

Snæfinnur Snjókarl - Guðmundur Jónsson,

Meiri snjó - Guðrún Á. Símonar,

Jólainnkaupin - Guðmundur Jónsson,

Hátíð í bæ - Guðrún Á. Símonar.

Útvarpsfréttir.

Útvarpsfréttir.

Umsjón: Anna Kristín Jónsdóttir

Tæknimaður: Ragnar Gunnarsson

Útvarpsfréttir.

Í þættinum eru atburðir og málefni líðandi stundar skoðaðir í ljósi sögunnar. Umsjón: Vera Illugadóttir.

Morgunleikfimi með Halldóru Björnsdóttur.

Útvarpsfréttir.

Útvarpsfréttir.

Um litróf mannlífsins.

Umsjón: Guðrún Gunnarsdóttir og Helga Arnardóttir

Föstudagsgestur Mannlega þáttarins í þetta sinn var leikstjóri sem hefur verið að gera það mjög gott undanfarin ár, ekki bara hér á Íslandi heldur líka erlendis, sérstaklega í Þýskalandi og Austurríki. Sýningar hans hafa vakið mikla athygli og fengið virkilega góða dóma og var hann til dæmis útnefndur leikhúsleikstjóri ársins í Þýskalandi í fyrra. Meðal sýninga sem hann hefur leikstýrt eru Englar alheimsins, Guð blessi Ísland, Njála, Edda, Ódysseifskviða Hómers og fleiri. Hann var ráðinn listrænn stjórnandi hjá Volksbuhne í Berlín frá og með síðasta hausti. Þetta er auðvitað Þorleifur Örn Arnarsson. Við spjölluðum við hann um lífið, listina og tilveruna og ferðuðumst með honum í gegnum lífið til dagsins í dag.

Það var pizzu þema í matarspjalli dagsins. Við fengum góða gesti, þau Hauk Má Gestsson, sem var að gefa út bókina Ég elska þig pizza ásamt Brynjari Guðjónssyni, og Bryndísi Björgvinsdóttur sem ritstýrði bókinni og við spjölluðum um pizzur frá öllum hliðum.

UMSJÓN GUÐRÚN GUNNARSDÓTTIR OG GUNNAR HANSSON

Útvarpsfréttir.

Útvarpsfréttir.

Íbúar margra í búða í fjölbýlishúsi í Reykjavík urðu að flýja heimili sitt, þegar eldur kviknaði á neðstu hæð blokkarinnar. Allr íbúðirnar fylltust af reyk. Enginn meiddist.

Saksóknari fór í morgun fram á sex ára fangelsi yfir tveimur rúmenskum bræðrum fyrir stórfellt kókaínsmygl.

Dómsmálaráðherra hefur í fyrsta sinn virkjað rannsóknarnefnd almannavarna vegna veðursins í síðustu viku.

Þjóðvegur eitt í Ljósavatnsskarði er enn lokaður en stórt snjóflóð féll þar í gærkvöld. Ekki er búist við að verði búið að ryðja í gegn fyrr en síðdegis. Enn er töluverð snjóflóðahætta

Eitt af möstrum Fljótsdalslínu fjögur, til álversins á Reyðarfirði, er meira skemmt en talið var. Viðgerð lýkur í kvöld ef veður leyfir. Sérstök ísingarvakt verður á Fljótsdalslínu þrjú á meðan, án hennar yrði kerskáli álversins rafmagnslaus.

100 dauð hross hafa fundist eftir óveðrið sem gekk yfir landið. Enn er leitað fleiri hrossa.

Gulli fyrir milljónir var stolið af gullsmíðaverksmiðju í miðbænum í morgun.

Búist er við því að neðri málstofa breska þingsins samþykki samning ríkisstjórnar Boris Johnsons um útgöngu Breta úr Evrópusambandinu í dag. Þó svo að Íhaldsflokkurinn hafi vænan meirihluta hafa sumir áhyggjur af því að breska konungsveldið liðist í sundur.

Æðstiklerkur síta í Írak krefst þess að boðað verði til þingkosninga. Það sé eina leiðin til að leysa úr pólitísku þrátefli í landinu.

Dánarfregnir.

Opin og gagnrýnin umræða um vísindi, nýsköpun, umhverfi, fréttir og samfélagsmál.

Umsjón: Arnhildur Hálfdánardóttir og Pétur Magnússon.

Netfang: [email protected]

Ólöf Júlíusdóttir doktor í félagsfræði. Tími, ást og fyrirtækjamenning - af hverju eru stjórna miklu færri konur íslenskum fyrirtækjum en karlar.

Jakob Rolfsson, sérfræðingur hjá Ferðamálastofu: Vinsælustu ferðamannastaðir landsins samkvæmt Mælaborði ferðaþjónustunnar.

Guðrún Línberg Guðjónsdóttir: Málfarsmínútan: Blómur.

Vera Illugadóttir: Morðóður otur kálar koi fiskum í Kanada.

Útvarpsfréttir.

Fréttaskýringaþáttur sem fjallar á ítarlegan og lifandi hátt um heimsmálin, um allt það sem ekki gerist á Íslandi.

Umsjón: Birta Björnsdóttir og Bjarni Pétur Jónsson.

Í nítjánda þætti Heimskviðna er fjallað um eftirmála bresku þingkosningnanna. Breski Íhaldsflokkurinn, leiddur af Boris Johnsson forsætisráðherra, vann sögulegan sigur í þingkosningunum í síðustu viku. Helsti keppinauturinn, Jeremy Corbyn leiðtogi Verkamannaflokksins, beið afhroð. En hvað þýða þessi úrslit fyrir Breta? Sumir hafa áhyggjur af því að sameinaða konungsríkið Bretland liðist í sundur og jafnvel að það komi til átaka á Norður-Írlandi að nýju. Ólöf Ragnarsdóttir segir okkur frá.

Þá verður dánaraðstoð í Belgíu og víðar til umfjöllunar. Aðeins fertug að aldri ákvað afreksíþróttakonan Marieke Vervoort nefnilega að yfirgefa þessa jarðvist og verða sér út um aðstoð við að binda enda á líf sitt. Það gat hún, vegna þess að hún er Belgi. Guðmundur Björn Þorbjörnsson fjallar um íþróttakonuna Vervoort og dánaraðstoð.

Að síðustu eru samskitpi Rússa og Norðmanna til umfjöllunar. Rússar eru víða að færa sig upp á skaftið í vígbúnaði. Einn staðurinn er Kólaskagi, sem er skammt frá Norður-Noregi. Norðmenn, sem hingað til hafa lifað í góðri sátt við þessa granna sína, eru órólegir yfir þessari þróun. En uppbygging stafar af þáttum sem Norðmenn ráða illa við. Við skoðum ástæðurnar fyrir uppbyggingunni, stöðu Norðmanna hennar vegna og hvert framhaldið gæti orðið. Hallgrímur Indriðason segir frá.

Útvarpsfréttir.

Blanda er þemað í þessum þætti. Það má blanda ýmsu saman og blöndur er víða að finna í lífi hvers manns. Við fáum áfenga blöndu af humlum og geri á Ísafirði, blöndum krem og smyrsl í Hafnarfirði og svo er það sjálf Blanda sem rennur út í hafið. Allt þetta skoðum við í þessum síðasta þætti vertíðarinnar. Inslög unnu Ágúst Ólafsson, Dagur Gunnarsson og Halla Ólafsdóttir.

Umsjón: Dagur Gunnarsson

Í þessum þætti hverfum við rúm 70 ár aftur í tímann. Fjallað verður um Akureyrarveikina sem geysaði veturinn 1948-1949 og lagði um 7% bæjarbúa á Akureyri í rúmið. Samkomubann var meðal annars sett á og skólum lokað til þess að hefta útbreiðslu veikinnar. Þátturinn var áður á dagskrá þann 20. desember 2019. Í ljósi aðstæðna var ákveðið að endurflytja þáttinn.

Efni í þáttinn vann Þórgunnur Oddsdóttir.

Umsjónarmaður: Gígja Hólmgeirsdóttir.

Í þáttaröðinni er rætt við fræðafólk og unnendur um fróðlegar hugmyndir úr menningarsögu mannsins yfir skyndibita. Í hverjum þætti er tekið fyrir ákveðið listaverk, merk hugsmíð, skapandi einstaklingur, stefna, straumur. Eitthvað sem hefur hreyft við manninum í gegnum tíðina og sett mark sitt á listasöguna.

Umsjón: Anna Gyða Sigurgísladóttir.

Mal d'Archive, Sótthiti skjalasafnsins (1995) eftir franska heimspekinginn Jacques Derrida er til umfjöllunar í þætti dagsins. Í bókinni skoðar Derrida eðli og virkni skjalasafnsins, aðallega út frá freudískum fræðum. Hann segir stjórnun skjalasafnsins ómissandi þátt í stjórnmálalegu valdi og einnig minninga. Eðli skjalasöfnunar í hverju tilviki hefur afgerandi áhrif á líf skjalsins. Við rýnum í verkið sem og afbyggingaraðferð Derrida í þætti dagsins.

Viðmælandi er Oddný Eir Ævarsdóttir, rithöfundur og heimspekingur.

Skyndibitinn er franskt crêpes.

Útvarpsfréttir.

Umræður um menningu og listir.

Umsjónarmenn eru Anna Marsibil Clausen, Davíð Kjartan Gestsson, Guðni Tómasson, Snærós Sindradóttir, Kristján Guðjónsson og Eiríkur Guðmundsson.

Umræður um menningu og listir.

Rætt er um kvikmyndina Marrige Story, sýninguna Fullt af litlu fólki í Gerðarsafni, og jólaplötuna Sólhvörf með Umbru. Gestir þáttarins eru Bryndís Hrönn Ragnarsdóttir myndlistarkona, Kári Sævarsson auglýsingamaður og Hans Jóhannsson fiðlusmiður.

Umsjón: Guðni Tómasson.

Fréttir og fréttaskýringar í útvarpi, þar sem kafað er dýpra í málin, þau sett í stærra samhengi og skýringa leitað.

Treysta þarf varnir bankanna gegn peningaþvætti, segir Unnur Gunnarsdóttir, forstjóri Fjármálaeftirlitsins. Brotalamir í vörnunum séu þó ekki mjög alvarlegar. Tryggvi Aðalsteinsson ræðir við hana.

Ekkert bendir til þess að kveikt hafi verið í húsi sem brann til kaldra kola í Grímsnesi í gærkvöldi af ásetningi segir Elís Kjartansson lögreglufulltrúi á Suðurlandi Umráðamaður hússins var handtekinn á staðnum í gær en sleppt í dag. Jóhann Bjarni Kolbeinsson ræddi við Elís.

Vetrarælupest og öndunarfærasýkingar hrella margan þessa dagana; miklu fleiri leita til heilsugæslunnar um þetta leyti en á sumrin segir Óskar Reykdalsson, forstjóri Heilsugæslu höfuðborgarsvæðisins. Kristín Sigurðardóttir ræddi við Óskar. Ásrún Brynja Ingvarsdóttir tók saman.

Tæplega 100 fjölskyldur á Norðurlandi hafa þegið matar- og fjárhagsaðstoð fyrir jólin frá facebookhópnum Matargjöfum Akureyrar og nágrennis. Óðinn Svan Óðinsson ræddi við Sigrúnu Ósk Jakobsdóttur og Sigrúnu Steinarsdóttur sem halda úti hópnum.

Boeing flugvélasmiðjurnar bandarísku tilkynntu í dag að Dennis Muilenburg forstjóri hefði látið af störfum. David Calhoun, stjórnarformaður fyrirtækisins, verður eftirmaður hans á forstjórastóli.

Á Þorláksmessu taka ýmsir frá stund til að fara í Friðargöngu.Eygló Jónsdóttir er einn skipuleggjenda göngunnar í Reykjavík sem samstarfshópur friðarhreyfinga stendur að og hún hefur mætt þar áratugum saman og ætlar að ganga aftur að ári.

Umsjón: Anna Kristín Jónsdóttir

Tæknimaður: Ragnar Gunnarsson

Stjórn útsendingar: Björg Guðlaugsdóttir

Dægurflugur og söngvar frá ýmsum tímum.

Umsjón: Jónatan Garðarsson.

Tónlistarfólkið Jonathan McReynolds og Tori Kelly eru í hópi þeirra sem taka þátt í að færa gospel tónlisina inn á nýjar brautir. Þau njóta mikilla vinsælda, einkum vestan hafs, og jafnvel talað um að framtíð gospeltónlistar velti á því hvernig þau og annað tónlistarfólk í yngri kantinum nálgast þessa tónlistartegund næstu árin.

Lofthelgin býður hlustendum að fljóta frjálslega í tíma og rúmi á lignu hafi hughrifatónlistar. Frá endurómi fortíðar til nýjustu strauma 21. aldarinnar leitum við heimshornanna á milli að réttri stemningu og andrúmslofti til að leiða hlustandann á ný mið andans. Út fyrir endimörk algleymis.

Umsjón er í höndum Friðriks Margrétar-Guðmundsson.

Um litróf mannlífsins.

Umsjón: Guðrún Gunnarsdóttir og Helga Arnardóttir

Föstudagsgestur Mannlega þáttarins í þetta sinn var leikstjóri sem hefur verið að gera það mjög gott undanfarin ár, ekki bara hér á Íslandi heldur líka erlendis, sérstaklega í Þýskalandi og Austurríki. Sýningar hans hafa vakið mikla athygli og fengið virkilega góða dóma og var hann til dæmis útnefndur leikhúsleikstjóri ársins í Þýskalandi í fyrra. Meðal sýninga sem hann hefur leikstýrt eru Englar alheimsins, Guð blessi Ísland, Njála, Edda, Ódysseifskviða Hómers og fleiri. Hann var ráðinn listrænn stjórnandi hjá Volksbuhne í Berlín frá og með síðasta hausti. Þetta er auðvitað Þorleifur Örn Arnarsson. Við spjölluðum við hann um lífið, listina og tilveruna og ferðuðumst með honum í gegnum lífið til dagsins í dag.

Það var pizzu þema í matarspjalli dagsins. Við fengum góða gesti, þau Hauk Má Gestsson, sem var að gefa út bókina Ég elska þig pizza ásamt Brynjari Guðjónssyni, og Bryndísi Björgvinsdóttur sem ritstýrði bókinni og við spjölluðum um pizzur frá öllum hliðum.

UMSJÓN GUÐRÚN GUNNARSDÓTTIR OG GUNNAR HANSSON

Opin og gagnrýnin umræða um vísindi, nýsköpun, umhverfi, fréttir og samfélagsmál.

Umsjón: Arnhildur Hálfdánardóttir og Pétur Magnússon.

Netfang: [email protected]

Ólöf Júlíusdóttir doktor í félagsfræði. Tími, ást og fyrirtækjamenning - af hverju eru stjórna miklu færri konur íslenskum fyrirtækjum en karlar.

Jakob Rolfsson, sérfræðingur hjá Ferðamálastofu: Vinsælustu ferðamannastaðir landsins samkvæmt Mælaborði ferðaþjónustunnar.

Guðrún Línberg Guðjónsdóttir: Málfarsmínútan: Blómur.

Vera Illugadóttir: Morðóður otur kálar koi fiskum í Kanada.

Umræður um menningu og listir.

Umsjónarmenn eru Anna Marsibil Clausen, Davíð Kjartan Gestsson, Guðni Tómasson, Snærós Sindradóttir, Kristján Guðjónsson og Eiríkur Guðmundsson.

Umræður um menningu og listir.

Rætt er um kvikmyndina Marrige Story, sýninguna Fullt af litlu fólki í Gerðarsafni, og jólaplötuna Sólhvörf með Umbru. Gestir þáttarins eru Bryndís Hrönn Ragnarsdóttir myndlistarkona, Kári Sævarsson auglýsingamaður og Hans Jóhannsson fiðlusmiður.

Umsjón: Guðni Tómasson.

Næturútvarp Rásar 1.