Bæn og hugleiðing að morgni dags.

Séra Sighvatur Karlsson flytur.

Útvarpsfréttir.

Umsjónarmenn eru Björn Þór Sigbjörnsson og Þórunn Elísabet Bogadóttir.

B

Glæpamenn hafa tileinkað sér tæknina og fremja glæpi í síauknum mæli gegnum internetið. Netið gefur þeim færi á að fremja glæpi yfir landamæri. Slíkt hefur verið höfuðverkur laganna varða; hvað getur lögreglan á Íslandi gert ef þrjóti langt, langt í burtu tekst að hafa af mér fé. Fyrir liggja drög að alþjóðasamningi sem unnin hafa verið á vettvangi Sameinuðu þjóðanna sem ætlað er að bæta samstarf ríkja gegn netglæpum. María Rún Bjarnadóttir, lögfræðingur hjá Ríkislögreglustjóra, sagði frá þessu.

Menningarmálastofnun SÞ, UNESCO, staðfesti fyrr í sumar Heimilisiðnaðarfélagið sem viðurkennd félagasamtök. Það þýðir að Heimilisiðnaðarfélagið telst mikilvægt við að varðveita, viðhalda og miðla óáþreifanlegum menningararfi. Kristín Vala Breiðfjörð er formaður Heimilisiðnaðarfélagsins og hún sagði okkur frá því hvernig þetta kom til og hvað þetta þýðir.

Við fjölluðum líka um það heldur leiðinlega fyrirbæri lofthræðslu. Margir kannast við hana, lofthræðsla getur verið gagnleg þegar við erum hátt uppi og þurfum virkilega að passa okkur á að detta ekki – en stundum, og kannski oft, er hún með öllu tilefnislaus tilfinning. Gunnlaugur Pétursson sálfræðingur ræddi þessi mál við okkur árið 2023 og viðtal við hann var endurleikið.

Tónlist:

Anne Grete Preus - Fryd.

Marius Ziska - While you were dreaming.

Útvarpsfréttir.

Útvarpsfréttir.

Gestir úr öllum kimum þjóðfélagsins deila sögu sinni með hlustendum. Umsjón: Sigurlaug M. Jónasdóttir.

Morgunleikfimi með Halldóru Björnsdóttur.

Útvarpsfréttir.

Veðurstofa Íslands.

Umsjón: Kristján Kristjánsson.

Útvarpsfréttir.

Ferðalög og útivist, fróðleikur og skemmtun, fólk og náttúra, fjöll og firnindi og sitthvað fleira. Sól og tónlist í Sumarmálum í allt sumar.

Við fengum Dr. Unni Óttarsdóttur listmeðferðarfræðing í þáttinn til að segja okkur frá nýlegri rannsókn sinni sem sýnir að einstaklingar með gott minni muna enn betur til langs tíma með því að teikna. Rannsóknin sýnir einnig að einstaklingar sem eiga erfitt með að muna skrifuð orð eiga betra með að muna orðin með því að teikna þau. Eftir því sem best er vitað er þetta í fyrsta sinn sem rannsókn sem þessi er framkvæmd í heiminum og markar tímamót samkvæmt tímaritinu Education Sciences. Unnur sagði okkur frá rannsókninni og frá niðurstöðum hennar, sem eru mjög athyglisverðar.

Danskir dagar í Stykkishólmi hefjast á morgun í Stykkishólmi. Hátíðin er 30 ára í ár og við heyrðum í Hjördísi Pálsdóttur, framkvæmdastjóra danskra daga og safnstjóra Byggðasafns Snæfellinga, hún sagði okkur frá hátíðinni þar sem til dæmis annar dönsku Olsen bræðranna kemur og spilar.

Svo fengum við póstkort frá Magnúsi R. Einarssyni. Í korti dagsins sagði Magnús frá Þjóðhátíðinni sem fram fór um þar síðustu helgi og þótti takast vel þrátt fyrir ósamvinnuþýða veðurguði. Hann segist hafa fylgst með brekkusöngvurunum sem notuðu snjallsímana sína til að syngja með skemmtikröftunum og í framhaldinu rifjaði hann upp kynni sín af símanum frá síldarárunum þegar hann var sendill hjá Pósti og Síma.

Svo var fugl dagsins auðvitað á sínum stað.

Tónlist í þættinum:

Hamingjan / Ðe lónlí blú bojs (Bob Merill, texti Þorsteinn Eggertsson)

Stórir skór / Stuðmenn (Egill Ólafsson, Jakob Frímann Magnússon og Valgeir Guðjónsson)

Einbúinn / Vilhjálmur Vilhjálmsson (Magnús Eiríksson)

Smuk som et stjerneskud / Brödrene Olsen (Jörgen Olsen)

Kartöflur / Sigurður Halldór Guðmundsson (Sigurður Halldór Guðmundsson)

UMSJÓN GUNNAR HANSSON

Dánarfregnir.

Útvarpsfréttir.

Íslenskt lag eða tónverk.

Útvarpsfréttir.

Sveitarstjórn Skeiða- og Gnúpverjahrepps skoðar að kæra útgáfu virkjunarleyfis fyrir vindorkuver við Búrfell. Oddvitinn segir ábata nærsamfélagsins af virkjuninni engan.

Neyðarástandi hefur verið lýst yfir í Bel-gorod héraði í Rússlandi vegna árása Úkraínumanna í þar. Innrásarherinn hefur lagt undir sig mikið land í nágrannahéraðinu Kursk.

Barna- og menntamálaráðherra segir það sérstaka nálgun hjá bæjarstjóranum í Hafnarfirði að tala um að sveitarfélögum hafi verið stillt upp við vegg með gjaldfrjálsum máltíðum í grunnskólum.

Starfsumhverfi lækna á Íslandi hefur lengi verið mjög erfitt og úrbætur gerast hægt, að sögn formanns Læknafélags Íslands. Grípa verði fast í handbremsuna áður en það er of seint.

Móðir 14 ára drengs sem skilinn var eftir á flugvellinum í Róm vegna þess að yfirbókað var í flug Wizz air til Keflavíkur segir fátt um svör frá flugfélaginu.

Alsírska hnefaleikakonan og ólympíumeistarinn Imane Khelif, sem varð fyrir miklu aðkasti á Ólympíuleikunum hefur höfðað mál vegna neteineltis, meðal annars gegn rithöfundinum J.K. Rowling og auðkýfingnum Elon Musk.

Daglegur fréttaskýringaþáttur þar sem stór og lítil fréttamál eru matreidd á einfaldan hátt.

Harkaleg mótmæli brutust út í Venesúela eftir forsetakosningarnar þar í lok júlí. Sitjandi forseti, Nicolás Maduro, lýsti yfir sigri en stjórnarandstaðan segir mótframbjóðandann, Edmundo Gonzalez, réttmætan sigurvegara. Ingi Freyr Vilhjálmsson er nýr umsjónarmaður Þetta helst og þekkir landið vel. Hann skýrir frá ástandinu eftir kosningar og ræðir við Venesúelabúa á Íslandi.

Umsjónarfólk segir frá tímabili í ævi sinni og leikur tónlist sem endurspeglar tímann eða atburði sem sagt er frá.

Umsjón: Kristín Heiða Kristinsdóttir.

Útvarpsfréttir.

Útvarpsfréttir.

Fólk og menning í strandbyggðum á Íslandi.

Umsjón: Pétur Halldórsson.

Rætt er við Jakob Jakobsson, fiskifræðing og fyrrverandi forstjóra Hafrannsóknarstofnunar, sem segir frá því þegar hann fór á fund Árna Friðrikssonar fiskifélagsstjóra til að fá ráðleggingar um nám í fiskifræði. Árni vildi ekki að Jakob færi til Noregs eins og hann hafði ætlað sér því að hann vildi að fiskifræðingar sæktu sér menntun víðar. Því fór Jakob til Bretlands en upphaf síldarrannsókna hans var strax sumarið 1952, í upphafi námsferlis Jakobs í fiskifræðinni. Þá tók hann að sér síldarmerkingar á bát föður síns, Auðbjörgu NK. Síðan er nafn Jakobs nátengt síld og síldarrannsóknum og fáir þekkja betur en hann íslenska síldarsögu á síðari hluta tuttugustu aldar. Jakob segir frá síldarmerkingum, hvaða þýðingu þær höfðu til að sýna fram á að tilvist norsk-íslenska síldarstofnsins og göngur síldarinnar kringum landið, hvernig menn björguðu þessum verðmæta stofni frá útrýmingu og fleira. Minnst er á samstöðu íslenskra síldarskipstjóra og hvernig þeir leiðbeindu hver öðrum við veiðarnar, til dæmis þegar sumir voru komnir með asdikkið svokallaða, fiskileitartæki sem sýndi hvar torfurnar voru í sjónum.

Útvarpsfréttir.

Í Tengivagninum er fjallað um það helsta sem er að gerast í menningu í sumar.

Fjallið innra nefnist sýning á verkum Stefáns Jónssonar frá Möðrudal, Stórval, sem opnuð verður í i8 galleríi 15. Ágúst. Í þætti dagsins kemur Kristján Guðjónsson við í galleríinu og ræðir við Börk Arnarsson framkvæmdarstjóra og eiganda.

Kolbeinn Rastrick, kvikmynda- og sjónvarpsrýnir, hugar að þessu sinni að kvikmyndunum The Adventures of Robin Hood eða Ævintýri Hróa Hattar frá árinu 1938 og The Spiral Staircase eða Hringstiginn frá árinu 1946.

Einnig heyrum við áður óútgefið verk eftir Ryuichi Sakamoto sem tileinkað er Jóhanni Jóhannssyni tónskáldi og kom út nú í sumar á einleiksplötu sem nefnist Opus.

Í síðari hluta þáttar setjast Bjarni Daníel og Kristján niður með Dóru Júlíu Agnarsdóttur, fjölmiðlakonu, plötusnúði og barre þjálfara, og leggja fyrir hana spurningar í anda spurningalista franska rithöfundarins Marcel Proust.

Útvarpsfréttir.

Kvöldfréttir útvarps

Fréttir og fréttaskýringar í útvarpi, þar sem kafað er dýpra í málin, þau sett í stærra samhengi og skýringa leitað.

Þættir fyrir börn og fjölskyldur þar sem Margrét Kristín Blöndal útskýrir fyrirbæri úr heimi tónlistarinnar þannig að allir skilja.

Veðurstofa Íslands.

Dánarfregnir.

Frá sumartónlistarhátíðum vítt og breitt um Evrópu.

Hljóðritun frá einleikstónleikum píanóleikarans Severin von Eckardstein sem fram fóru í Konzerthaus tónleikahúsinu í Berlín, 1. júní sl. á Píanóhátíðinni í Berlín.

Á efnisskrá eru verk eftir Fréderic Chopin, Anton Bruckner, Ludwig van Beethoven og Nikolaíj Medtner.

Umsjón: Ása Briem.

Ferðalög og útivist, fróðleikur og skemmtun, fólk og náttúra, fjöll og firnindi og sitthvað fleira. Sól og tónlist í Sumarmálum í allt sumar.

Við fengum Dr. Unni Óttarsdóttur listmeðferðarfræðing í þáttinn til að segja okkur frá nýlegri rannsókn sinni sem sýnir að einstaklingar með gott minni muna enn betur til langs tíma með því að teikna. Rannsóknin sýnir einnig að einstaklingar sem eiga erfitt með að muna skrifuð orð eiga betra með að muna orðin með því að teikna þau. Eftir því sem best er vitað er þetta í fyrsta sinn sem rannsókn sem þessi er framkvæmd í heiminum og markar tímamót samkvæmt tímaritinu Education Sciences. Unnur sagði okkur frá rannsókninni og frá niðurstöðum hennar, sem eru mjög athyglisverðar.

Danskir dagar í Stykkishólmi hefjast á morgun í Stykkishólmi. Hátíðin er 30 ára í ár og við heyrðum í Hjördísi Pálsdóttur, framkvæmdastjóra danskra daga og safnstjóra Byggðasafns Snæfellinga, hún sagði okkur frá hátíðinni þar sem til dæmis annar dönsku Olsen bræðranna kemur og spilar.

Svo fengum við póstkort frá Magnúsi R. Einarssyni. Í korti dagsins sagði Magnús frá Þjóðhátíðinni sem fram fór um þar síðustu helgi og þótti takast vel þrátt fyrir ósamvinnuþýða veðurguði. Hann segist hafa fylgst með brekkusöngvurunum sem notuðu snjallsímana sína til að syngja með skemmtikröftunum og í framhaldinu rifjaði hann upp kynni sín af símanum frá síldarárunum þegar hann var sendill hjá Pósti og Síma.

Svo var fugl dagsins auðvitað á sínum stað.

Tónlist í þættinum:

Hamingjan / Ðe lónlí blú bojs (Bob Merill, texti Þorsteinn Eggertsson)

Stórir skór / Stuðmenn (Egill Ólafsson, Jakob Frímann Magnússon og Valgeir Guðjónsson)

Einbúinn / Vilhjálmur Vilhjálmsson (Magnús Eiríksson)

Smuk som et stjerneskud / Brödrene Olsen (Jörgen Olsen)

Kartöflur / Sigurður Halldór Guðmundsson (Sigurður Halldór Guðmundsson)

UMSJÓN GUNNAR HANSSON

Krisbjörg Kjeld les söguna Rán eftir Álfrúnu Gunnlaugsdóttur. Sögukonan er íslensk menntakona, Rán að nafni. Hún hefur lifað og starfað fjarri heimahögunum öll sín fullorðinsár, mótast og þroskast á framandi slóðum. Nú er hún á leið frá heimili sínu og manni í Sviss til fósturjarðarinnar, með viðkomu í Barcelona þar sem hún átti viðburðaríkt líf við nám á æskuárum. Og þar komst hún i kynni við eldhugann og andófsmanninn Roberto sem reyndist henni mikill ölagavaldur. Þessi ferð reynist sársaukafullt stefnumót Ránar við fortíðina. Bókin var gefin úr árið 2008.

(Áður á dagskrá 2011)

Útvarpsfréttir.

Veðurstofa Íslands.

Umsjónarfólk segir frá tímabili í ævi sinni og leikur tónlist sem endurspeglar tímann eða atburði sem sagt er frá.

Umsjón: Kristín Heiða Kristinsdóttir.

Fuglasöngur er flókið tungumál sem fuglar nota til að tjá ýmsar mikilvægar upplýsingar um sig sjálfa. Í þessari þáttaröð er fjallað um fuglasöng frá bæði líffræðilegum og menningarlegum hliðum. Hvað hafa fuglar að segja og hvað eigum við manneskjur sameiginlegt með fuglum þegar kemur að samskiptum?

Umsjón: Hlynur Steinsson.

Ritstjórn og samsetning: Gígja Hólmgeirsdóttir.

Tæknimaður: Lydía Grétarsdóttir

Í þessum fyrsta þætti fræðumst við um líffræðilegu hliðar fuglasöngs. Við pælum í þróun fuglasöngs, raddböndum og þeim upplýsingum sem líffræðileg tónlist hefur að geyma. Eigum við manneskjur mögulega eitthvað sameiginlegt með fuglum þegar kemur að samskiptum?

Umsjón: Hlynur Steinsson.

Ritstjórn og samsetning: Gígja Hólmgeirsdóttir.

Tæknimaður: Lydía Grétarsdóttir.

Tónlist: Cosmo Sheldrake.