Læsi og lesskilningi barna á Íslandi hefur hrakað hratt á undanförnum árum þrátt fyrir ýmsar aðgerðir til þess að sporna við þessari þróun. PISA-rannsókninn 2022 leiddi í ljós að tæplega helmingur 15 ára drengja býr ekki yfir grunnhæfni í lesskilningi, sama gildir um tæplega þriðjung stúlkna. Niðurstaðan er áhyggjuefni fyrir þjóðina alla. Í þáttaröðinni Læsi er rætt við fjölbreyttan hóp fólks sem kemur að skóla- og fræðslumálum á Íslandi. Fólk sem leggur sitt af mörkum til að styðja við fjölbreytta flóru nemenda í skólum landsins.

Þáttaröðin Læsi er framleidd af Rás 1.

Umsjón og dagskrárgerð: Guðrún Hálfdánardóttir.

Tæknimaður: Lydía Grétarsdóttir.

Með góðri samvinnu leik- og grunnskóla og aukinni þekkingu á lestrarnámi og lestrarvanda má koma til móts við þarfir nemenda og jafnvel koma í veg fyrir að þeir lendi í vandræðum með læsi og lesskilning í grunnskóla.

Viðmælendur í þætti tvö: Auður Björgvinsdóttir, Halldóra Björg Gunnlaugsdóttir, Ingibjörg Ósk Sigurðardóttir, Sigríður Ólafsdóttir, Una Guðrún Einarsdóttir, Þórey Huld Jónsdóttir og Þorgerður Anna Arnardóttir.

Bæn og hugleiðing að morgni dags.

Útvarpsfréttir.

Umsjónarmenn eru Björn Þór Sigbjörnsson og Þórunn Elísabet Bogadóttir.

Útvarpsfréttir.

Útvarpsfréttir.

Gestir úr öllum kimum þjóðfélagsins deila sögu sinni með hlustendum. Umsjón: Sigurlaug M. Jónasdóttir.

Umsjón: Halldóra Björnsdóttir.

Útvarpsfréttir.

Veðurstofa Íslands.

Dægurflugur og söngvar frá ýmsum tímum.

Umsjón: Jónatan Garðarsson.

Seinni þáttur um hljómsveitina Steely Dan, sem gerði nokkrar hljómplötur sem fengu góða dóma fyrir vandvirkni og góða áferð. Lögin sem hljóma í þættinum heita: Black Friday, Daddy Don't Live In That New York City No More, Kid Charlemagne, Haitian Divorce, Peg, Josie, Deacon Blues, Hey Ninetenn og Cousin Dupree.

Útvarpsfréttir.

Um litróf mannlífsins. Okkur er ekkert mannlegt óviðkomandi. Alla virka daga milli kl. 11-12 á Rás 1.

netfang: [email protected]

Umsjón: Guðrún Gunnarsdóttir og Gunnar Hansson

Dánarfregnir.

Útvarpsfréttir.

Íslenskt lag eða tónverk.

Útvarpsfréttir.

Daglegur fréttaskýringaþáttur þar sem stór og lítil fréttamál eru matreidd á einfaldan hátt.

Opin og gagnrýnin umræða um vísindi, nýsköpun, umhverfi, fréttir og samfélagsmál.

Umsjón: Arnhildur Hálfdánardóttir og Pétur Magnússon.

Netfang: [email protected]

Útvarpsfréttir.

Sígild og samtímatónlist frá ýmsum tímum. Íslenskt og erlent í bland.

Útvarpsfréttir.

Þáttur um bókmenntir, bæði hér heima og úti í heimi. Hlustendum er fylgt í gegnum lestur athyglisverðra bókmenntaverka og rætt við höfunda, útgefendur og fræðimenn um stefnur, strauma, tákn og tilvísanir.

Umsjón: Jóhannes Ólafsson.

Niels Fredrik Dahl frá Noregi sem hlaut bókmenntaverðlaun Norðurlandaráðs fyrir bókina Fars rygg. Föðurhryggurinn. Árni Matthíasson segir stuttlega frá bók og höfundi og einnig er minnst á sigurvegara í barna- og unglingabókaflokki, Jakob Martin Strid frá Danmörku fyrir bókina Den fanstaskiske bus, Rútuna ótrúlegu.

Danska ljóðskáldið Ursula Andkjær Olsen sótti Ísland heim á dögunum. Mit Smykkeskrin eða Skartgripaskrínið mitt var að koma út í íslenskri þýðingu Brynju Hjálmsdóttur. Fyrir hana var Olsen tilnefnd til bókmenntaverðlauna Norðurlandaráðs 2021. Við lítum við í Mengi og heyrum upplestur og spjall um skartgripaskrínið.

Mikilvægt rusl er fimmta skáldsagan sem Halldór Armand Ásgeirsson gefur út og hjá sinni sjálfsútgáfu, Flatkökunni. Sagan hefst örlagadaginn 6. október 2008 þegar Geir H. Haarde forsætisráðherra þáverandi flutti sjónvarpsávarpið fræga þar sem hann bað guð um að blessa land og þjóð. Þennan sama dag finnur öskukallinn og aðalsöguhetja bókarinnar Gómur Barðdal, afskorið nef í ruslatunnu við glæsihýsi í Þingholtunum. Við hittum Halldór Armand í Góða hirðinum og ræðum við hann um hugmyndirnar í bókinni.

Viðmælendur: Ursula Andkjær Olsen og Halldór Armand Ásgeirsson.

Tónlist: Man in me - Bob Dylan, Nose - Íkorni, Pista (Fresh Start) - Los Bitchos.

Umsjón: Jóhannes Ólafsson.

Útvarpsfréttir.

Þáttur fyrir áhugafólk um listir og menningu. Ljósi varpað á það sem efst er á baugi hverju sinni, menningin nær og fjær skoðuð frá ólíkum sjónarhornum og skapandi miðlar settir undir smásjána.

Umsjón: Halla Harðardóttir og Melkorka Ólafsdóttir.

Útvarpsfréttir.

Popp og pólitík

Umsjón: Lóa Björk Björnsdóttir og Kristján Guðjónsson

Kvöldfréttir útvarps

Fréttir og fréttaskýringar í útvarpi, þar sem kafað er dýpra í málin, þau sett í stærra samhengi og skýringa leitað.

Þættir um barnabækur úr öllum áttum, gamlar og nýjar. Embla ræðir við höfunda, þýðendur, myndhöfunda, leikara og alls konar fólk sem kemur að barnabókum á einn eða annan hátt, að ógleymdum lesendunum sjálfum.

Umsjón: Embla Bachmann

Hrekkjavakan er á næsta leiti og ekki seinna vænna að hefja undirbúning. Embla telur upp bækur sem gæti verið gaman að lesa yfir hrekkjavökuna og hjónin Bergþóra og Bragi segja frá glænýjum hryllingssögum sem þau skrifuðu fyrir krakka. Skólabókasafnsfræðingurinn Dröfn segir okkur hvernig hún skreytir skólabókasafnið í Seljaskóla fyrir hrekkjavökuna og í lok þáttarins komumst við að því hvaða furðuveru krökkum í Kringlunni finnst skemmtilegast að lesa um.

Veðurstofa Íslands.

Dánarfregnir.

Tónhjólið snýst og snýst og upp koma sögur af tónlist, nýrri og gamalli. Ólíkar stefnur og straumar skjóta upp kolli og líka hljóðfæri, hugtök og túlkunarmöguleikar. Hugað verður að einhverju því sem hæst ber á tónlistarsviðinu í heimi sígildrar tónlistar og djasstónlistar á hverjum tíma.

Opin og gagnrýnin umræða um vísindi, nýsköpun, umhverfi, fréttir og samfélagsmál.

Umsjón: Arnhildur Hálfdánardóttir og Pétur Magnússon.

Netfang: [email protected]

eftir Thor Vilhjálmsson, höfundur les.

Bókin inniheldur þrjár sögur eða „skýrslur“ eins og höfundurinn kallar þær. Allt eru það íronískar ferðasögur, hver með sínu móti. Fyrsta skýrslan nefnist „Hrakningar“ og er skopstæling á íslenskum frásöguþáttum um hrakninga og mannraunir. Þar segir frá nokkrum bændum sem taka sig upp um hávetur í leit að konu sem á að vera grafin í fönn í óbyggðum. Það er einmitt Folda sú sem bókin dregur nafn af. Næsta skýrsla, „Sendiför,“ segir frá kynnisferð íslenskrar sendinefndar til Kína og óspart gert gys að heimóttarskap landans í fjarlægum löndum. Loks er svo „Skemmtiferð“, sem fjallar um för borgaralegra hjóna til sólarlanda. Þau búa á fínu hóteli en hafa ekki ráð á borga fyrir matinn þar og nærast ekki á öðru en ólívum.

Folda kom út árið 1972, naut strax vinsælda lesenda og þótti með aðgengilegustu verkum höfundarins á þeim tíma. (Áður á dagskrá 2009)

Thor las söguna fyrir útvarpið árið 1985

Útvarpsfréttir.

Veðurstofa Íslands.

Um litróf mannlífsins. Okkur er ekkert mannlegt óviðkomandi. Alla virka daga milli kl. 11-12 á Rás 1.

netfang: [email protected]

Umsjón: Guðrún Gunnarsdóttir og Gunnar Hansson

Popp og pólitík

Umsjón: Lóa Björk Björnsdóttir og Kristján Guðjónsson