Root

Dagskrá sjónvarps

Dagskrá útvarps

Íþróttir

Menning og dægurmál

Auðskilið

Fréttir á auðskildu máli

Forsíða

Innlendar fréttir

Erlendar fréttir

Kveikur

Kosningar

Fréttir

Menning

Mannlíf

Bókmenntir

Tónlist

Gagnrýni

Anna María Björnsdóttir

<p data-block-key="a3vhi">Í bókinni Bannað að drepa glímir Gunnar Helgason við erfið umfjöllunarefni sem hvíla þungt á flestum um þessar mundir, stríðsátök, áföll og missi. Í umsögn dómnefndar segir að ætla mætti að svo þungt umræðuefni myndi bera frásögnina ofurliði en einstök sagnagleði höfundar og hæfni til að mæta lesandanum í augnhæð geri honum kleift að nálgast efniviðinn þannig að kátína og innileiki sé aldrei langt undan og ná þannig tengingu við lesandann.</p><p data-block-key="d06p6">Í umsögninni segir enn fremur á þetta sé bók sem sýni djúpan skilning á hugarheimi barna og virðingu fyrir fjölbreytileika mannlífsins. Hún gefi ekki auðveld eða einföld svör við spurningunum sem brenna á börnum í því pólitíska landslagi sem einkennir heiminn um þessar mundir en opnar leið fyrir samræður milli fullorðinna og barna.</p><p data-block-key="ue3q">Þó að umfjöllunarefnið sé alvarlegt einkennist bókin af fjörugri frásögn sem lifnar enn frekar við í líflegum myndum Ránar Flygenring.</p><figure class="richtext-image full-width img-id-426116"><img src="https://myndir.ruv.is/eyJidWNrZXQiOiAicnV2LXByb2QtcnV2aXMtcHVibGljIiwgImtleSI6ICJtZWRpYS9wdWJsaWMvb3JpZ2luYWxfaW1hZ2VzLzNfMi5wbmciLCAiZWRpdHMiOiB7InRvRm9ybWF0IjogIndlYnAiLCAid2VicCI6IHsicXVhbGl0eSI6IDYwfSwgInJlc2l6ZSI6IHsid2lkdGgiOiAiMTYwMCIsICJmaXQiOiAiY292ZXIifX19" alt="Bannað að drepa, Rán Flygenring og Gunnar Helgason." title="Bannað að drepa, Rán Flygenring og Gunnar Helgason." /><figcaption><span class="image-credit">Samsett mynd</span></figcaption></figure><p data-block-key="e69kb"></p>

Bannað að drepa – Gunnar Helgason og Rán Flygenring (myndhöfundur)

<p data-block-key="a3vhi">Rímnaflokkurinn Dótarímur eftir Þórarin Eldjárn samanstendur af tíu rímum fyrir börn. Rímur eru sérstakt afbrigði söguljóða sem hefur djúpa menningarlega og þjóðfræðilega merkingu á Íslandi. Segja má að íslenskur skáldskapur hafi lifað í því formi um langt skeið, frá síðari hluta miðalda fram á 19. öld.</p><p data-block-key="bajcb">Í umsögn dómnefndar segir að í rímum Þórarins eigi barnaleikföngin sögusviðið. Hver rímnanna tíu er helguð ákveðnu leikfangi eða hlut og í hverri rímu fær tiltekið dót kynningu eða inngang sem samkvæmt hefðinni heitir mansöngur. Á eftir honum kemur saga eða ævintýri í bundnu máli sem tengist hverju leikfangi. Með þessum hætti kynnir Þórarinn lesendum sínum fjölbreytt úrval leikfanga og skoðar hvernig þessir hlutir hafa áhrif á líf og ímyndunarafl barna.</p><p data-block-key="976l4">Einnig eru í bókinni rímur um bækur sem undirstriki mikilvægi lestrar og ímyndunarafls barna. Lestrinum er stillt upp sem mótvægi við hraðfara afþreyingu á skjá sem skilar ekki sömu þroskandi upplifun. Form ljóðsins hvetji unga lesendur sem séu að læra á töfra tungumálsins til að hægja á lestrinum og straldra við orð og myndmál.</p><p data-block-key="tp5q">Í umsögn dómnefndar segir enn fremur að Þórarinn Már hafi skapað húmorískan myndheim sem dýpki upplifun lesandans. Hann vinni fallega með rímunum og auki listrænt gildi verksins. Myndirnar séu bæði litauðugar og hugmyndaríkar og endurspegli þannig leikandi eðli ljóðanna.</p><figure class="richtext-image full-width img-id-426115"><img src="https://myndir.ruv.is/eyJidWNrZXQiOiAicnV2LXByb2QtcnV2aXMtcHVibGljIiwgImtleSI6ICJtZWRpYS9wdWJsaWMvb3JpZ2luYWxfaW1hZ2VzLzRfMi5wbmciLCAiZWRpdHMiOiB7InRvRm9ybWF0IjogIndlYnAiLCAid2VicCI6IHsicXVhbGl0eSI6IDYwfSwgInJlc2l6ZSI6IHsid2lkdGgiOiAiMTYwMCIsICJmaXQiOiAiY292ZXIifX19" alt="Dótarímur, Þórarinn Eldjárn og Þórarinn Már Baldursson." title="Dótarímur, Þórarinn Eldjárn og Þórarinn Már Baldursson." /><figcaption><span class="image-credit">Samsett mynd</span></figcaption></figure><p data-block-key="7cbdj"></p>

Dótarímur – Þórarinn Eldjárn og Þórarinn Már Baldursson (myndhöfundur)

<h3 data-block-key="a3vhi"><b>Danmörk:</b></h3><ul><li data-block-key="fma6f">Ørn eftir Jeppe Sandholt, teiknimyndasaga.</li><li data-block-key="4a0md">Wonga og rævene eftir Molly Wittus, myndabók.</li></ul><h3 data-block-key="ehuke"><b>Finnland:</b></h3><ul><li data-block-key="18ctp">Chop Chop – en tapper jordbos berättelse eftir Lindu Bondestam, myndabók.</li><li data-block-key="cnr3e">Kesän ainoa kaunis päivä eftir Mariu Vilja, myndabók.</li></ul><h3 data-block-key="bkaae"><b>Færeyjar</b></h3><ul><li data-block-key="71shq">Fornt eftir Elin á Rógvi og Silju Eystberg (myndhöfund), barnabók.</li></ul><h3 data-block-key="80tbc"><b>Grænland</b></h3><ul><li data-block-key="7fjp1">Pilu eftir Uilu Pedersen og Susanne Jensen, barnabók.</li></ul><h3 data-block-key="cbo7m"><b>Noregur</b></h3><ul><li data-block-key="879cc">Jenter som meg eftir Bibi Fatima Musavi, unglingabók.</li><li data-block-key="bc19b">Det som finnes og det som er borte eftir Kaiu Dahle Nyhus, myndabók.</li></ul><h3 data-block-key="9h6ln"><b>Samíska málsvæðið</b></h3><ul><li data-block-key="b1q2h">Emma Dilemma eftir Hanne-Sofie Suongir og Nina Marie Andersen (myndhöfund), unglingabók.</li></ul><h3 data-block-key="1p8jk"><b>Svíþjóð</b></h3><ul><li data-block-key="c0j5s">Stinas jojk eftir Mats Jonsson, teiknimyndasaga.</li><li data-block-key="6q585">Ingen utom jag eftir Söru Lundberg, myndabók.</li></ul><h3 data-block-key="eipd0"><b>Álandseyjar</b></h3><ul><li data-block-key="2bomf">Neptunihusets hemlighet eftir Liv Wentzel, kaflabók.</li></ul>

Aðrar tilnefningar eru:

Tilnefningar til barna- og unglingabókmenntaverðlauna Norðurlandaráðs 2025.

fre_20250327_141149542

Bækurnar Bannað að drepa eftir Gunnar Helgason og Rán Flygenring og Dótarímur eftir Þórarin Eldjárn og Þórarin Má Baldursson eru tilnefndar til barna- og unglingabókmenntaverðlauna Norðurlandaráðs.