Root

ÓL 2024

Dagskrá sjónvarps

Dagskrá útvarps

Auðskilið

Fréttir á auðskildu máli

Ríkisútvarpið

Um RÚV

Íþróttir

Menning og dægurmál

Forsíða

Innlendar fréttir

Erlendar fréttir

Kveikur

Fréttir

Ari Páll Karlsson

Elsa María Guðlaugs Drífudóttir fréttamaður prófar ChatGPT.

Elsa María Guðlaugs Drífudóttir og kóði

Nýtt mállíkan gervigreindarinnar ChatGPT gerir spjallmenninu kleift að læra íslensku. Menningar- og viðskiptaráðherra segir verkefnið fela í sér forskot fyrir íslenska tungu.

Íslenska annað tungumál spjallmennisins ChatGPT

Tækni og vísindi

fr_20220511_178615.jpg

Forsetinn í sendinefnd sem fundar með Apple og Facebook

Íslenska

Samsett mynd af merkjum miðeindar og openai.

fre_20240724_185220676

Þótt spjallmennið gefi sér ákveðnar forsendur sem ekki endilega eru sannar verður að segjast að textinn er ekki alslæmur.Spurningin:<figure class="richtext-image full-width img-id-394902"><img src="https://myndir.ruv.is/eyJidWNrZXQiOiAicnV2LXByb2QtcnV2aXMtcHVibGljIiwgImtleSI6ICJtZWRpYS9wdWJsaWMvb3JpZ2luYWxfaW1hZ2VzL1NjcmVlbnNob3RfMjAyNC0wNy0yNF8xNjA1MTAucG5nIiwgImVkaXRzIjogeyJyZXNpemUiOiB7IndpZHRoIjogIjgwMCIsICJmaXQiOiAiY292ZXIifX19" alt="Skjáskot af spurningu fréttamannsins Ara Páls Karlssonar til ChatGPT um bætta íslenskukunnáttu spjallmennisins." title="" /><figcaption>Skjáskot / ChatGPT</figcaption></figure>Svarið eða „fréttin“:<h3 data-block-key="bnjtk">Betri íslenska í ChatGPT</h3>Reykjavík, 24. júlí 2024Íslenskir notendur ChatGPT geta nú glaðst yfir verulegum framförum í tungumálanotkun spjallmennisins.Með nýjustu uppfærslunni hefur íslenskan í ChatGPT orðið nákvæmari, málfræðilega réttari og náttúrulegri.Notendur hafa þegar tekið eftir betri skilningi á íslenskri menningu og samhengi, sem gerir samtölin ánægjulegri og upplýsandi.OpenAI hefur einsett sér að bæta tungumálafærni sína enn frekar og mun halda áfram að hlusta á viðbrögð notenda til að tryggja hágæða þjónustu fyrir íslenska markaðinn. Framtíðin er björt fyrir íslenska notendur ChatGPT.

Taka 1: 100 orða frétt

Fréttamaður bað spjallmennið aftur um að gera frétt, nú með nokkrum beinum tilvitnunum úr viðtalinu við Lindu.Líkt og sjá má þá tók ChatGPT það til sín þegar það var beðið um að leggja ekki íslensku þjóðinni orð í munn. Því tókst aftur á móti ekki að enda greinina á beinni tilvitnun, líkt og beðið var um.<figure class="richtext-image full-width img-id-394909"><img src="https://myndir.ruv.is/eyJidWNrZXQiOiAicnV2LXByb2QtcnV2aXMtcHVibGljIiwgImtleSI6ICJtZWRpYS9wdWJsaWMvb3JpZ2luYWxfaW1hZ2VzL1NjcmVlbnNob3RfMjAyNC0wNy0yNF8xNjUwNDcucG5nIiwgImVkaXRzIjogeyJyZXNpemUiOiB7IndpZHRoIjogIjgwMCIsICJmaXQiOiAiY292ZXIifX19" alt="Skjáskot af spurningu fréttamanns til ChatGPT. Þar stendur:

Gerðu aðra frétt sem er 200-300 orð og bættu við tveimur beinum tilvitnunum í Lindu Heimisdóttur, framkvæmdastjóra Miðeindar. Miðeind er íslenskt máltæknifyrirtæki.

Ekki gefa þér hvað íslenskum notendum finnst.

Tilvitnanirnar sem koma til greina eru:

„Þetta skiptir þau máli – að líkönin þeirra séu ekki bara góð á ensku, heldur líka á öðrum tungumálum. Sérstaklega þessum minni tungumálum sem hafa ekki verið vel þjónustuð í máltækni.“

„Það fær svona orðapar: lýsingarorð og nafnorð. Það er beðið um að beygja þetta rétt í eintölu og fleirtölu og öllum fjórum föllunum. Líkanið fær stig ef það gerir þetta allt rétt, ef hver einasta beygingarmynd er rétt en ekkert stig ef það er einhver villa.“

„Þá sem sagt héldum við áfram þessu samstarfi og við erum búin að vera að vinna mörg svona gögn fyrir þau og koma til þeirra meira magni af íslenskum gæðagögnum.“

„Við höfum líka verið mikið, að þeirra ósk, að búa til svona mælipróf.“

„Þetta er eiginlega komið á það stig núna að það er vel nýtanlegt það sem kemur úr þessu líkani þótt það sé ekki fullkomið.“" title="" /><figcaption>Skjáskot / ChatGPT</figcaption></figure><h3 data-block-key="b9uji">Miklar framfarir í íslensku á ChatGPT</h3>Reykjavík, 24. júlí 2024ChatGPT, gervigreindarspjallmenni þróað af OpenAI, hefur nú tekið stakkaskiptum hvað varðar íslenska tungumálanotkun. Með nýjustu uppfærslunni hefur íslenskan í ChatGPT orðið nákvæmari og náttúrulegri, sem gerir samtölin við íslenska notendur áreiðanlegri og ánægjulegri.Nýja útgáfan af ChatGPT hefur aukið málfræðilega nákvæmni og bætt skilning á íslenskri menningu og samhengi. Þetta hefur verið mögulegt með hjálp Miðeindar, íslensks máltæknifyrirtækis sem hefur unnið náið með OpenAI við þróun og fínstillingu á íslenskri málnotkun.Linda Heimisdóttir, framkvæmdastjóri Miðeindar, segir að samstarfið hafi verið afar árangursríkt.„Við höfum líka verið mikið, að þeirra ósk, að búa til svona mælipróf,“ segir Linda og útskýrir hvernig Miðeind hefur aðstoðað við að bæta gæði íslensku í ChatGPT. Þessi mælipróf hafa hjálpað til við að fínstilla málfræðilega nákvæmni og tryggja að svörin séu réttar og flæðandi.Auk þess hefur Miðeind unnið að því að framleiða gæðagögn á íslensku sem nýtast vel í þjálfun gervigreindarlíkana. Linda segir að þetta samstarf hafi verið lykilatriði í að ná þessum framförum.„Þá sem sagt héldum við áfram þessu samstarfi og við erum búin að vera að vinna mörg svona gögn fyrir þau og koma til þeirra meira magni af íslenskum gæðagögnum,“ segir Linda og bætir við að þetta hafi hjálpað til við að gera íslenskuna í ChatGPT betri og nákvæmari.OpenAI hefur lýst yfir áframhaldandi skuldbindingu við að bæta tungumálafærni sína og vinna með fyrirtækjum eins og Miðeind til að tryggja að gervigreindarlíkön þeirra séu ekki bara góð á ensku, heldur einnig á öðrum tungumálum. Linda tekur undir þetta og segir:„Þetta skiptir þau máli – að líkönin þeirra séu ekki bara góð á ensku, heldur líka á öðrum tungumálum. Sérstaklega þessum minni tungumálum sem hafa ekki verið vel þjónustuð í máltækni.“Framtíðin er því björt fyrir íslenska notendur ChatGPT, sem geta nú notið betri og nákvæmari samskipta á móðurmálinu með þessari tækniþróun.

Taka 2: 200-300 orða frétt. Beinum tilvitnunum bætt við

Öll fréttin hér að ofan (utan þess sem ChatGPT skrifaði) var sett í líkanið. Beðið var um samantekt í tíu punktum og síðan 20-30 orðum.<figure class="richtext-image full-width img-id-394943"><img src="https://myndir.ruv.is/eyJidWNrZXQiOiAicnV2LXByb2QtcnV2aXMtcHVibGljIiwgImtleSI6ICJtZWRpYS9wdWJsaWMvb3JpZ2luYWxfaW1hZ2VzL1NjcmVlbnNob3RfMjAyNC0wNy0yNV9hdF8wMC4wNy4wOC5wbmciLCAiZWRpdHMiOiB7InJlc2l6ZSI6IHsid2lkdGgiOiAiODAwIiwgImZpdCI6ICJjb3ZlciJ9fX0=" alt="Hér fyrir neðan er frétt eftir Ara Pál Karlsson, fréttamann RÚV, um gervigreind og íslenska tungu. Hún á að birtast á morgun. Textinn er í gæsalöppum. Þú átt að draga efnið saman í tíu hnitmiðaða punkta. Þú mátt vitna í viðmælandann í punktunum, bæði í beinni og óbeinni ræðu.

Fyrir neðan samantektina átt þú að draga saman fréttina í 20-30 orð." title="" /><figcaption>Skjáskot / ChatGPT</figcaption></figure><h3 data-block-key="c8mn5">Hnitmiðaðir punktar:</h3><ol><li data-block-key="5qpss">Bætingar á íslensku: ChatGPT hefur batnað verulega í íslensku undanfarna mánuði og getur nú framleitt texta sem erfitt er að greina frá texta skrifuðum af manneskju.</li><li data-block-key="63rso">Íslensk útgáfa síðan 2022: Hægt hefur verið að nota íslensku í ChatGPT síðan síðla árs 2022, þó árangurinn hafi í upphafi verið takmarkaður.</li><li data-block-key="4kj7u">Þátttaka Miðeindar: Vorið 2023 tók Miðeind þátt í að fínþjálfa GPT 4, nýjustu útgáfu ChatGPT, á íslensku.</li><li data-block-key="1j3c3">Linda Heimisdóttir um árangur: Linda Heimisdóttir, framkvæmdastjóri Miðeindar, segir að með nýjustu uppfærslunni GPT 4o hafi íslenskan batnað verulega og sé nú vel nýtanleg þó ekki fullkomin.</li><li data-block-key="6n9r7">Supervised Learning: Þjálfun á íslensku hófst með svokölluðu viðgjafanám (supervised learning) sem hafði áður verið notað fyrir ensku hjá OpenAI.</li><li data-block-key="9o3t1">Vandamál með orðmyndun: Í upphafi var ChatGPT ekki gott í íslensku, þar sem það bjó til bullorð og fallbeygði rangt.</li><li data-block-key="6mf71">Betri gögn: Betri gögnum var komið í gagnagrunn OpenAI, sem leiddi til verulegra bata í íslensku. Miðeind útbjó gagnasafn út frá Common Crawl Corpus.</li><li data-block-key="cpmgc">Gæðamæling: Miðeind hefur mælt kunnáttu ChatGPT í íslensku með mæliprófum, þar sem líkanið fékk 66% af mögulegum stigum í beygingaræfingum.</li><li data-block-key="fnlc2">Vilji OpenAI til að bæta íslensku: OpenAI hefur sýnt mikinn vilja til að bæta íslenskuna enn frekar og vill að líkönin þeirra séu góð í fleiri tungumálum en ensku.</li><li data-block-key="4gst9">Fréttaskrif: ChatGPT var beðið um að skrifa frétt um málefnið og gerði það með góðum árangri.</li></ol>SamantektChatGPT hefur batnað verulega í íslensku með hjálp Miðeindar, sem hefur veitt betri gögn og þjálfun. Nýjustu útgáfur ChatGPT sýna miklar framfarir, þó ekki fullkomnar.

Taka 3: Samantekt og það helsta

ChatGPT er beðið um að gagnrýna sína eigin frétt (seinni fréttina) út frá því sem stóð í frétt fréttamanns RÚV.<figure class="richtext-image full-width img-id-394946"><img src="https://myndir.ruv.is/eyJidWNrZXQiOiAicnV2LXByb2QtcnV2aXMtcHVibGljIiwgImtleSI6ICJtZWRpYS9wdWJsaWMvb3JpZ2luYWxfaW1hZ2VzL1NjcmVlbnNob3RfMjAyNC0wNy0yNV9hdF8wMC40MC4xNy5wbmciLCAiZWRpdHMiOiB7InJlc2l6ZSI6IHsid2lkdGgiOiAiODAwIiwgImZpdCI6ICJjb3ZlciJ9fX0=" alt="ChatGPT í naflaskoðun. 
Textinn:
„Fréttin“ hér að neðan er gerð af ChatGPT. Út frá því sem þú hefur lesið í frétt frá RÚV, hversu vel er frétt ChatGPT skrifuð? Skoðaðu á krítískan hátt. Settu þetta fram í punktaformi og ekki hafa það of langt.

Frétt GPT:

Miklar framfarir í íslensku á ChatGPT
Reykjavík, 24. júlí 2024
ChatGPT, gervigreindarspjallmenni þróað af OpenAI," title="" /><figcaption>Skjáskot / ChatGPT</figcaption></figure><h3 data-block-key="b1okd">Krítísk skoðun á frétt ChatGPT</h3>Stílleysur og endurtekningar: Nokkrar setningar eru endurteknar, eins og „nákvæmari og náttúrulegri“ og „gæði íslensku“. Frekar almennt orðalag sem gæti verið nákvæmara og fjölbreyttara.Upplýsingaskortur: Skortir upplýsingar um að íslenskan í ChatGPT var ekki góð í byrjun. Ekki minnst á að aðeins 1% af upphaflegum gögnum voru nothæf eftir hreinsun.Samhengisleysi: Fréttin minnir ekki á upprunalegu áskoranirnar með íslenskuna, eins og vitlausar fallbeygingar og bullorð. Ekki er gerð grein fyrir því hve mikilvægt var að bæta gæði gagnanna til að ná þessum framförum.Vitnun og heimildir: Vitnað í Lindu Heimisdóttur en ekki nógu nákvæmlega miðað við viðtalið. Ábendingar um viðgjafanám eru óskýrar og ekki minnst á nákvæmlega hvernig það hjálpaði.Fyrirsögn: Fyrirsögnin „Miklar framfarir í íslensku á ChatGPT“ er góð en hefði mátt vera meira lýsandi, t.d. „Miklar framfarir í íslenskri notkun ChatGPT með aðstoð Miðeindar“.Skortur á dýpt: Vantar ítarlegri upplýsingar um þátttöku Miðeindar og hlutverk þeirra í verkefninu. Ekki minnst á sérstök verkefni eða áskoranir sem Miðeind og OpenAI þurftu að yfirstíga.Staðreyndir og nákvæmni: Fréttin tekur ekki tillit til nákvæmni á sumum staðreyndum, eins og hvenær íslenskan var fyrst tekin í notkun og nákvæmar upplýsingar um framfarirnar með GPT 4o.Framtíðarsýn: Framtíðarsýn um bætta tungumálafærni er góð en hefði mátt vera meira skýrð með ákveðnum markmiðum og aðgerðum.Samantekt: Fréttin frá ChatGPT gefur góðan grunn en skortir dýpt og nákvæmni í samanburði við upprunalegu fréttina frá RÚV. Mikilvægar upplýsingar um áskoranir, hreinsun gagna og sérstök verkefni Miðeindar eru ekki nægilega ítarlega útskýrðar.

Taka 4: Gagnrýnir sína eigin frétt

Lokatilraunin. ChatGPT endurskrifar fréttina sína út frá eigin gagnrýni.Getur ChatGPT skrifað þessa frétt?<figure class="richtext-image full-width img-id-394945"><img src="https://myndir.ruv.is/eyJidWNrZXQiOiAicnV2LXByb2QtcnV2aXMtcHVibGljIiwgImtleSI6ICJtZWRpYS9wdWJsaWMvb3JpZ2luYWxfaW1hZ2VzL1NjcmVlbnNob3RfMjAyNC0wNy0yNV9hdF8wMC4zNC4yMi5wbmciLCAiZWRpdHMiOiB7InJlc2l6ZSI6IHsid2lkdGgiOiAiODAwIiwgImZpdCI6ICJjb3ZlciJ9fX0=" alt="Skrifaðu núna 100-200 orða frétt sem tekur tillit til allra þessara þátta. Hafðu eina tilvitnun í Lindu." title="" /><figcaption>Skjáskot / ChatGPT</figcaption></figure><h3 data-block-key="1g8u3">Miklar framfarir í íslenskri notkun ChatGPT með aðstoð Miðeindar</h3>Reykjavík, 25. júlí 2024ChatGPT, gervigreindarspjallmenni þróað af OpenAI, hefur tekið stórstígum framförum í notkun íslenskrar tungu. Með nýjustu uppfærslunni, GPT 4o, hefur málfræðileg nákvæmni og skilningur á íslenskri menningu og samhengi batnað til muna, sem gerir samtölin við íslenska notendur mun áreiðanlegri og ánægjulegri.Þetta hefur verið mögulegt með hjálp Miðeindar, íslensks máltæknifyrirtækis, sem hefur unnið náið með OpenAI við þróun og fínstillingu á íslenskri málnotkun. Upphaflega var íslenskan í ChatGPT ekki góð, með vitlausar fallbeygingar og samsett bullorð. Hins vegar, með betri gögnum og hreinsun þeirra, hefur íslenskan stórbatnað. Aðeins 1% af upphaflegum gögnum reyndust nothæf eftir hreinsun.„Við héldum áfram þessu samstarfi og höfum verið að vinna mörg gögn fyrir þau til að koma með meira magn af íslenskum gæðagögnum,“ segir Linda Heimisdóttir, framkvæmdastjóri Miðeindar. Þetta hefur hjálpað til við að gera íslenskuna í ChatGPT betri og nákvæmari.OpenAI hefur lýst yfir áframhaldandi skuldbindingu við að bæta tungumálafærni sína, sérstaklega fyrir minni tungumál. Framtíðin er því björt fyrir íslenska notendur ChatGPT, sem geta nú notið betri og nákvæmari samskipta á móðurmálinu með þessari tækniþróun.

Taka 5: Lokaniðurstaðan

Skjáskot af spurningu fréttamanns til ChatGPT um að skrifa fyrir sig frétt. Undir skjáskotinu er fréttin skrifuð upp.

fre_20240724_190104132

Nýjasta útgáfa spjallmennisins ChatGPT, GPT-4o, talar miklu betri íslensku en fyrri útgáfur. Miðeind vinnur með OpenAI við að gera útgáfuna enn betri. Neðst í fréttinni fær líkanið að spreyta sig við fréttaskrif.